چکیده:
یکی از ابعاد مهم شهروندی، فرهنگ شهروندی است. ایجاد، گسترش و تعمیق فرهنگ و اخلاقیات شهروندی می تواند گره گشای بسیاری از مسائل شهری و اجتماعی باشد که کشورهای در حال توسعه با آن مواجه اند. در این راستا هدف این پژوهش بررسی ارتباط هویت ملی و فرهنگ شهروندی است. در زمینه ی فرهنگ شهروندی، شش مولفه ی، مشارکت جویی، رفتارهای مدنی، عام گرایی، مسووولیت پذیری، نوع دوستی، گرایش به پیروی از قانون، برای سنجش این مفهوم در نظر گرفته شد. روش پژوهش به شیوه ی پیمایشی طراحی شد. از شیوه ی نمونه گیری احتمالی متناسب با حجم و نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شد، که در آن 625 نفر از شهروندان بالای 18 سال کلانشهر شیراز مشارکت داشتند. در این نوشتار به دنبال ارتباط بین هویت ملی و ابعاد آن، هویت اجتماعی، هویت سیاسی، هویت فرهنگی، هویت تاریخی، هویت زبانی، هویت جغرافیایی، هویت دینی، به عنوان متغیرهای مستقل و پایبندی به فرهنگ شهروندی به عنوان متغیّر وابسته پرداخته است. نتایج این مطالعه نشان می دهد که بین هویت ملی (0/479) و ابعاد آن هویت اجتماعی (0/409)، هویت سیاسی (0/408)، هویت فرهنگی (0/446)، هویت تاریخی (0/382)، هویت جغرافیایی (0/386)، هویت دینی (0/370) و هویت زبانی (0/257) با پایبندی به فرهنگ شهروندی رابطه معنادار و مثبت و مستقیم وجود دارد.
خلاصه ماشینی:
هم چنین این مراکـز در حـوزه ی فرهنـگ شـهروندی ، شـهروندان یـک جامعه را برای اجتماعی شدن و فرهنگ پذیری زندگی شهروندی آماده کنند و به صورت تجمعی از شهروندان با گرایش و فعالیت خاص را به مشارکت اجتماعی مشغول می کند و تا حدی گامی مؤثر در ایجاد حساسیت نسـبت بـه مشـکلات شـهری و اجتمـاعی و ارائه ی الگوهای تازه برای حل اختلاف و شهروندان را در حیطه جامعه مدنی براسـاس ویژگی های جماعتی به فعالیت وادار کـرده کـه ایـن امـر کمـک شـایانی بـه برخـی از کارکردهای دولت چون تقویت هویت شهروندی و ملی مـی کنـد و در پایـان فضـاهای فرهنگی به گسترش بسته فیزیکی و فضای ذهنی آن در بـین شـهروندان کمـک زیـادی می کنند.
از این منظـر ضـمن مروری بر فضای مفهـومی موضـوع از تئـوری شـهروندی پارسـونز، مارشـال ، ترنـر و هابرماس برای تبیین موضوع بهره گرفته شده است و با عنایت به فرضیاتی کـه از ایـن تئوری ها اخذ شده درصدد شناسایی تأثیر عوامل اجتماعی و اقتصادی بر ارتقای فرهنگ شهروندی بوده است ، که با کاربرد روش پیمـایش و اسـتفاده از تکنیـک پرسشـنامه بـر روی ٨٥٤ نفر از شهروندان شهر بوشهر از طریق نمونه گیری خوشه ای با سـطح خطـای ٠/٠٥ بـا ضـریب اطمینـان ٠/٩٥ انتخـاب شـده انـد، اطلاعـات و داده هـای مـورد نیـاز جمع آوری شده و نتایج به دست آمده حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها بیانگرآن اسـت که متغیرهای آگاهی از حقـوق شـهروندی ، آگـاهی از رویـدادها و مناسـبات داخلـی و خارجی ، مسؤولیت پذیری و رسانه بر ارتقای فرهنگ شهروندی تأثیر دارنـد، هـم چنـین متغیرهای قانون مداری ، منافع جمعی ، عام گرایی ، رابطه معنـی داری را بـا متغیـر وابسـته نشان ندادند.