چکیده:
هدف اصلی این پژوهش ، طراحی الگویی برای دلبستگی کارکنان در بخش دولتی ایران بود. پژوهش حاضر بهصورت پژوهش ترکیبی (کیفی – کمّی) انجامشده است. بر این اساس در بخش اول پژوهش بهمنظور ارائه الگوی جامع از دلبستگی کارکنان، از روش پژوهشی کیفی فراترکیب سندلوسکی و بارسو (2007) استفادهشده گردید. بدین ترتیب که بعد از شناسایی مقولات، مفاهیم و کدهای دلبستگی کارکنان و ارزیابی روایی و پایایی آن، الگوی مفهومی اولیه پژوهش شکل گرفت. در بخش دوم پژوهش که روش پیمایش را شامل میگردید با استفاده از نظرات خبرگان و ارزیابی روایی محتوا (ضریب نسبی و مقیاس روایی محتوا)، تبیین الگوی دلبستگی کارکنان میسر گردید. در ادامه بهمنظور کاربردی نمودن الگو و ارزیابی مولفههای دلبستگی کارکنان در سازمانهای دولتی تعداد 281 پرسشنامه بین کارکنان اداره کل امور مالیاتی، اداره کل دیوان محاسبات و اداره کل ثبتاسناد و املاک استان آذربایجان غربی،که بهصورت نمونهگیری طبقهای انتخاب گردیده بودند، توزیع شد. با استفاده از روش تحلیل عاملی تائیدی، تجزیهوتحلیل انجام گرفت. نهایتا در بخش سوم پژوهش بهمنظور ارائه ترکیب مطلوب ابعاد الگو بهگونهای که بتوان دلبستگی کارکنان را بهینه نمود از روش الگوسازی ریاضی (سیستم خبره فازی) استفاده گردید. درنهایت از بخشهای پژوهش میتوان چنین نتیجهگیری کرد که ابعاد، مولفهها و شاخصهای استخراجی از روش فراترکیب (الگوی پژوهش) مورد تائید جامعه هدف قرار گرفت.
خلاصه ماشینی:
چه ترکیبی از ابعاد اشاره شده ، دل بستگی کارکنان را سازمان های بخش دولتی ایران بهینه می کند؟ بنابراین فهرستی از دل بستگی با مطالعات مروری در منابع و مراجع مختلف به روش کیفی تحلیل محتوا، تهیه شد و پس از اخذ نظرهای خبرگان دانشگاهی و سازمانی با روش مصاحبه و پرسشنامه ساختاریافته ، ٥٩ عامل برگزیده شد که درنهایت متغیرهای پنهان با استناد به تحلیل عاملی اکتشافی در قالب ٩ دسته ، شامل سه عامل ورودی شرایط شغلی، شخصی و سازمانی سه عامل تعدیل گر حالات روان شناختی و ابعاد کلی و فرعی فرهنگ ایرانی- اسلامی و سه عامل نتایج شغلی، فردی و سازمانی دسته بندی شدند؛ سپس الگوی اولیه پس از اعتبارسنجی خبرگان ارائه شد.
نتایج این پژوهش با نتایج پژوهش های عیسی خانی، (١٣٩٠) و عبدالهی و اشرفی، (١٣٩١) همسو است و ازآنجاکه شرایط سازمانی به عنوان عامل مستقل در ایجاد حالت دل بستگی کاری نقش دارد و پاداش و قدرانی یکی از مؤلفه های مهم شرایط سازمانی محسوب میشود و بر دل بستگی کارکنان تأثیر میگذارد، بنابراین در این مقوله پیشنهاد میشود پاداش های متنوع ، کافی، برانگیزاننده و به موقع برای کارکنان ساعی از سوی مدیران مدنظر قرار گیرد و مزایا و حقوق مناسب برای جبران خدمات کارکنان پرتلاش و بهره ور در اولویت قرار بگیرد؛ همچنین قدردانی از کارهای خوب کارکنان و قدرشناسی به موقع توسط مدیران سازمان ها صورت گیرد.