چکیده:
مخروط افکنهها از عوارض متنوع ژئومورفولوژیکی است که به دلیل تخلخل زیاد از جنبهی تشکیل و تغذیه ی طبیعی سفرههای آب زیرزمینی اهمیت فراوانی دارند و گسترش تمدن ها و مناطق مسکونی را در حاشیهی خود با بهره برداری از این منابع آبی به وسیله ی حفر قنات و چاه به دنبال داشته است. از سوی دیگر برداشت بیرویه از این سفره های آب زیرزمینی، باعث افت شدید سطح آب زیرزمینی شده است. تغذیه ی مصنوعی آبخوان ها به روش پخش سیلاب راهکاری است که با آن میتوان سطح ایستابی آب زیرزمینی را افزایش و روند افت سطح آن را کاهش داد. در این پژوهش با تلفیق سیستم اطلاعات جغرافیایی و مدل فازی، مناسبترین عرصههای تغذیهی مصنوعی در دشت سبزاب و گتوند شناسایی و میزان انطباق آنها با مخروطهافکنه ها مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، ابتدا نقشه ی عوامل مؤثر در تغذیهی مصنوعی شامل- شیب، نفوذپذیری، هدایت الکتریکی، ضخامت آبرفت، قابلیت انتقال، تراکم زهکشی - در محیط GIS آمادهسازی و با استفاده از تابع عضویت خطی فازی شده و با استفاده از عملگرهای اشتراک، جمع، ضرب و گاما با همدیگر تلفیق و نقشه ی نهایی تهیه گردید. نتایج این تحقیق نشان داد، اراضی منطقه در چهار طبقه تناسب بالا تا نامناسب از جهت تغذیه ی مصنوعی به روش پخش سیلاب هستند و مناطق با تناسب بالا غالباً در پاییندست سازند زمینشناسی کنگلومرای بختیاری بوده و سطح مخروطافکنه دارای انطباق متوسط 83 درصدی در عملگرهای مختلف فازی با طبقات تناسب بالا جهت تغذیه ی مصنوعی میباشد که نشاندهندهی اهمیت این لندفرم ژئومورفولوژی از جهت تغذیه ی مصنوعی سفرهی آب زیرزمینی میباشد.
خلاصه ماشینی:
پهنهبندی سطوح مناسب تغذیهی مصنوعی آبخوانهای دشت سبزاب و گتوند با استفاده از مدل فازی و تطبیق آن با مخروطه افکنههای منطقه نظام اصغری پوردشت بزرگ *2 محمدرضا ثروتی 3 پرویز کردوانی سیاوش شایان ٤ چکیده مخروط افکنه ها از عوارض متنوع ژئومورفولوژیکی است که به دلیل تخلخل زیاد از جنبه ی تشکیل و تغذیه ی طبیعی سفره های آب زیرزمینی اهمیت فراوانی دارند و گسترش تمدن ها و مناطق مسکونی را در حاشیه ی خود با بهره برداری از این منابع آبی به وسیله ی حفر قنات و چاه به دنبال داشته است .
نشان داد، اراضی منطقه در چهار طبقه تناسب بالا تا نامناسب از جهت تغذیه ی مصنوعی به روش پخش سیلاب هستند و مناطق با تناسب بالا غالباً در پایین دست سازند زمین شناسی کنگلومرای بختیاری بوده و سطح مخروط افکنه دارای انطباق متوسط ٨٣ درصدی در عملگرهای مختلف فازی با طبقات تناسب بالا جهت تغذیه ی مصنوعی می باشد که نشان دهنده ی اهمیت این لندفرم ژئومورفولوژی از جهت تغذیه ی مصنوعی سفره ی آب زیرزمینی می باشد.
صفاری و همکاران (١٣٩٥: ١٠) با کاربرد تلفیقی مدل FUZZY/AHP و تلفیق نقشه های شیب ، هدایت الکتریکی ، زمین شناسی ، تراکم زهکشی ، قابلیت انتقال ، ارتفاع و ضخامت آبرفت مکان های مناسب پخش سیلاب را در دشت بوشکان بوشهر انجام داده و نتیجه گرفتند عملگر گامای ٠/٩ بهترین پهنه بندی را انجام داده است .
این پژوهش با هدف کاربرد مدل فازی و بررسی توانمندی آن در پهنه بندی و انطباق سطوح مناسب تغذیه ی مصنوعی به روش پخش سیلاب بر روی مخروط افکنه ها در منطقه ی دشت سبزاب و گتوند انجام گرفت .