چکیده:
زوجدرمانی متمرکز بر هیجان رویکردی کوتاهمدت و ساختاریافته برای درمان و بهبود روابط آشفته است که بر چرخههای منفی تعاملی پایدار، در اثر آسیبپذیری هیجانی عمیق توجه دارد و بر کاهش آشفتگی زوجی از راه مداخله در سطح هیجانی بهویژه پاسخهای هیجانی دلبستگی محور کوشش مینماید. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی زوجدرمانی متمرکز بر هیجان بر صمیمیت هیجانی و جنسی زوجهای ناسازگار انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش دربرگیرنده 100 زوج از زوجهای مراجعهکننده به مراکز مشاورۀ شهر اهواز (مهرآوران، ندای زندگی و مرکز تحقیقات علوم رفتاری دانشگاه شهید چمران اهواز) در فصل پاییز 1396 بود. نمونه پژوهش دربرگیرنده 3 زوج (۶ نفر) از زوجهای مراجعهکننده به این مراکز بودند که با توجه به نتایج پرسشنامۀ سازشیافتگی زوجی (اسپانیر، 1976) با خط برش 101 و با روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند. در این پژوهش از طرح آزمایشی تک موردی از نوع خط پایه چندگانه ناهمزمان استفاده شد. برای سنجش صمیمیت هیجانی و جنسی زوجها از خرده مقیاسهای صمیمیت هیجانی و صمیمیت جنسی، مقیاس ارزیابی شخصی صمیمیت شافر و السون (1981) استفاده شد. پروتکل زوجدرمانی متمرکز بر هیجان در سه مرحله خط پایه، مداخلهی10جلسهای بهصورت هفتگی (نشستهای 90 دقیقهای) و پیگیری ۲ ماهه اجرا گردید. دادهها به روشهای ترسیم دیداری، شاخص تغییر پایا و فرمول درصد بهبودی تجزیهوتحلیل گردید. یافتهها نشان داد که زوجها در مرحله درمان در صمیمیت هیجانی (82/33%) و صمیمیت جنسی (88/34%) بهبود را تجربه کردند؛ بنابراین یافتههای پژوهش روشنگر این است که زوجدرمانی متمرکز بر هیجان با تغییر چرخههای تعاملی منفی بر افزایش صمیمیت هیجانی و جنسی زوجهای موردبررسی تأثیر دارد.
خلاصه ماشینی:
اثربخشی زوج درمانی متمرکز بر هیجان بر صمیمیت هیجانی و جنسی زوج های ناسازگار دریافت : ١٣٩٧-٠٤-٠٣ پذیرش : ١٣٩٧-٠٦-١٣ دانشجوی دکتری ، گروه مشاوره ، پردیس علوم و تحقیقات خوزستان ، دانشگاه آزاد اسلامی ، سیده زهرا علوی اهواز، ایران .
چکیده زوج درمانی متمرکز بر هیجان رویکردی کوتاه مدت و ساختاریافته برای درمان و بهبود روابط آشفته است که بر چرخه های منفی تعاملی پایدار، در اثر آسیب پذیری هیجانی عمیق توجه دارد و بر کاهش آشفتگی زوجی از راه مداخله در سطح هیجانی به ویژه پاسخ های هیجانی دل بستگی محور کوشش مینماید.
یافته ها نشان داد که زوج ها در مرحله درمان در صمیمیت هیجانی (٣٣/٨٢%) و صمیمیت جنسی (٣٤/٨٨%) بهبود را تجربه کردند؛ بنابراین یافته های پژوهش روشنگر این است که زوج درمانی متمرکز بر هیجان با تغییر چرخه های تعاملی منفی بر افزایش صمیمیت هیجانی و جنسی زوج های موردبررسی تأثیر دارد.
هدف این رویکرد دسترسی و پردازش مجدد واکنش های هیجانی اساسی در تعاملات زوج ها و کمک به آن ها برای خلق یک پیوند دل بستگی ایمن تر و بهبود و تقویت کارکرد ارتباطی است ( & ,Rathgeber, B€urkner, Schiller ٢٠١٨ ,Holling)؛ بنابراین وظیفه اصلی درمانگر نگهداری اتحاد درمانی، دست یابی و شکل دهی دوباره هیجان ها و بازسازی تعاملات کلیدی است (٢٠٠٤ ,Johnson به نقل از آرین فر و رسولی، ١٣٩٦).
نتایج روند تغییر مراحل درمان سه زوج در بعد صمیمت عاطفی (رجوع شود به تصویر صفحه) جدول (١) نمره های صمیمیت هیجانی زوج های شرکت کننده در نشست های زوج درمانی متمرکز بر هیجان را در مراحل خط پایه ، مداخله و پیگیری نشان میدهد.