چکیده:
تراز تجاری هر کشور بیانگر تحولات تجارت خارجی و شرایط اقتصادی آن بوده و در واقع مبین وضعیت اقتصادی آن کشور میباشد. بنابراین تحلیل تغییرات آن همواره مورد توجه اقتصاددانان و سیاستگذاران بوده است. جهت و میزان اثرگذاری نرخ ارز واقعی بر تراز تجاری، در مطالعات دانشگاهی و کاربردی حائز اهمیت است به این دلیل که به نحوه تدوین و اتخاذ سیاستهای کلان مناسب اقتصادی در بخش خارجی کمک میکند. نظر به اینکه در دهههای اخیر نرخ ارز در ایران نوسانات و جهشهای زیادی را تجربه کرده است، در این مقاله به بررسی و تحلیل جهت و میزان تاثیرپذیری تراز تجاری ایران و چین از نوسانات نرخ ارز، با استفاده از دادههای سری زمانی در دوره زمانی فصل اول ۱۹۹۲ تا فصل چهارم ۲۰۱۶ به صورت پویا میپردازیم. نتایج حاصل دلالت بر این دارد که با بهرهگیری از مدل خودبازگشتی با وقفههای توزیعی غیرخطی (NARDL)اثرات نامتقارن و وجود رابطه بلندمدت (همجمعبستگی) بین دو متغیر تایید، اما وجود منحنی J تایید نمیگردد.
خلاصه ماشینی:
در این مطالعه ، مدل کوتاه مدت و بلندمدت با رهیافت خودبازگشتی با وقفه های توزیعی خطی و غیرخطی و همچنین اثرات نامتقارن نوسانات نرخ ارز بر تراز تجاری کشور ایران با کشور چین که در دوره زمانی مورد نظر، یکی از اصلیترین شرکای تجاری ایران بوده است ، برآورد میشود.
اخباری ، محمد و آمنه خوشبخت (١٣٨٥) در کار تحقیقاتی خود توابع عکس العمل آنی و تجزیه واریانس در قالب الگوی تصحیح خطا و نیز الگوی را برای بررسی نحوه عکس العمل و پویاییهای تراز تجاری ایران با آلمان نسبت به تغییرات نرخ ارز مؤثر واقعی طی دوره زمانی ١٩٩٥تا ٢٠٠٤ بصورت فصلی به کار بردند که نتایج منحنی J را تأیید نکرد.
عدم تأیید منحنی J در این دوره زمانی بین ایران و شریک تجاریاش ، چین ، بیانگر این است که در این شرایط با کاهش ارزش پول تراز تجاری روند نزولی در کوتاه مدت را طی نمیکند و سیاست تغییر نرخ ارز میتواند از همان ابتدای امر تراز تجاری را بهبود بخشد.
"The Bilateral J- curve: Australia Versus her 23 Trading Partners", Australian Economic Papers, 44, 110 - 120.
"The Bilateral J-Curve: Sweden Versus Her 17 Major Trading Partners", International Journal of Applied Economics, 4, 1 - 13.
"Exchange Rate and Trade Balance in East Asia: Is There a J-Curve?" Economics Bulletin, 5(18).
"Exchange Rates and the Trade Balance for Dynamic Asian Economies: Does the J-Curve Exist for Singapore, Malaysia and Korea?" Open Economies Review, 12, 389 - 413.