چکیده:
پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی آموزش راهبردهای مقابله با استرس و راهبردهای کمکخواهی بر سازگاری تحصیلی انجام شده است. روش پژوهش بهصورت نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون با دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل و مرحلهی پیگیری یک ماهه بود. جامعهی آماری شامل دانشآموزان پایه اول دبیرستانهای دولتی دخترانه ناحیه 4 آموزشوپرورش شهر تبریز در سال تحصیلی 96-1395 بود. 60 دانشآموز با داشتن ملاکهای ورود مشخص و به تصادف در 3 گروه 20 نفره (دو گروه آزمایشی و یک گروه کنترل) جایگزین شدند. دو گروه آزمایش به ترتیب آموزش راهبردهای مقابله با استرس و راهبردهای کمکخواهی را هرکدام در ده جلسه 90 دقیقهای دریافت کردند، اما گروه کنترل در این مدت هیچ مداخلهای را دریافت نکرد. هر دو گروه در پیشآزمون و پسآزمون و پیگیری با استفاده از مقیاس سازگاری تحصیلی بیرز و گوسنز (2002) مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای تحلیل دادهها از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیره درونگروهی-بینگروهی استفاده شد. یافتهها نشان داد که آموزش راهبردهای مقابله با استرس و راهبردهای کمکخواهی بهصورت معناداری باعث افزایش سازگاری تحصیلی میشود، اما این دو روش نسبت به یکدیگر تفاوت معناداری ندارند. همچنین اثرات آموزش راهبردهای مقابله با استرس و کمکخواهی بر رضایت تحصیلی ماندگار بود. پیشنهاد میشود که روانشناسان و مشاوران از برنامه آموزش راهبردهای مقابله با استرس و کمکخواهی برای افزایش سازگاری تحصیلی دانشآموزان دبیرستانی استفاده کنند.
خلاصه ماشینی:
پيشنهاد مي شود که روان شناسان و مشاوران از برنامه آموزش راهبردهاي مقابله با استرس و کمک خواهي براي افزايش سازگاري تحصيلي دانش آموزان دبيرستاني استفاده کنند.
مقايسه هاي زوجي نشان داد که در متغير کوشش تحصيلي بين ميانگين پيش آزمون و پس آزمون (٠/٠١> P، ٠/٤٩٤= SE و ٦/١٥٠ = Dx)، پيگيري و پيش آزمون (٠/٠١ > P، ٠/٥٣٣= SE و ٥/١٠٠ = Dx) و پيگيري و پس آزمون (٠/٠١ > P، ٠/٢٧٦= SE و ١/٠٥٠- = Dx) تفاوت معنادار وجود دارد؛ يعني آموزش راهبردهاي مقابله با استرس توانسته است مقدار «کوشش تحصيلي » را به صورت معنادار افزايش دهد اما پس از اتمام دوره و با گذشت يک ماه اين بهبودي در ميانگين نمره هاي «کوشش تحصيلي » باقي نمانده است و به طور معناداري کاهش يافته است .
ولي بين ميانگين هاي پيگيري و پس آزمون در سطح معناداري ٠/٠١ تفاوت معنادار وجود ندارد (٠/٠١ < P، ٠/٧٨٦= SE و ٠/٤٥٠- = Dx) و مي توان گفت آموزش راهبردهاي مقابله با استرس اثر پايدار در بهبود رضايت از محيط تحصيلي دارد.
بحث و نتيجه گيري نتايج پژوهش حاضر نشان داد که آموزش راهبردهاي مقابله با استرس و آموزش کمک خواهي منجر به بهبود ابعاد سازگاري تحصيلي (کوشش تحصيلي ، رضايت از محيط و وضوح اهداف ) شده اند، اما بين اثربخشي اين دو روش تفاوت معناداري وجود ندارد.
در اين پژوهش نشان داده شد که بين آموزش راهبردهاي مقابله با استرس و راهبردهاي کمک خواهي در بهبود سازگاري تحصيلي تفاوتي وجود ندارد.
University students' online academic help seeking.
Adjustment to College as Measured by the Student Adaptation to College Questionnaire: A Quantitative Review of Its Structure and Relationships with Correlates and Consequences.
Selfefficacy, motivation, and academic adjustment among African American women attending institutions of higher education .