چکیده:
به طور سنتی، ساخت مجاز هجاهای زبان فارسی CV، CVC و CVCC در نظر گرفته شده است؛ در صورتی که بررسیهای انجامشده از برخی فرایندهای واجی نشان میدهد که طول ساختار هجایی زبان فارسی را میتوان به صورت دیگری در نظر گرفت. در این مقاله ابتدا به بررسی ساخت هجایی زبان فارسی در چارچوب نظریهی CVX پرداخته شده و نشان داده شده است که در این چارچوب بیشینهی طول هجای زبان فارسی از CVC فراتر نیست. سپس فرایند واجی حذف در زبان فارسی به عنوان شاهدی بر تأیید این مطلب، مورد بررسی قرار گرفته است. در این مقاله نشان داده شده است که رفتار متفاوت واج /t/ در این فرایند واجی، به دلیل نقش صرفی متفاوت این واج نسبت به واجهای دیگر زبان فارسی است. از این منظر، بازنمایی زیرساختی پسوند گذشتهساز در افعال زبان فارسی همخوان t– میباشد.
خلاصه ماشینی:
بررسي ساختار هجايي زبان فارسي و حذف همخوان هاي انسدادي تيغه اي در چارچوب نظريۀ CVX زينب همايوني ١ 2 بتول علي نژاد چکيده به طور سنتي، ساخت مجاز هجاهـاي زبـان فارسـي CV،CVC و CVCC در نظـر گرفتـه شـده اسـت ؛ در صـورتيکـه بررسيهاي انجام شده از برخي فرايندهاي واجي نشان ميدهد که طول ساختار هجايي زبان فارسي را ميتـوان بـه صـورت ديگري در نظر گرفت .
نظريۀ CVX (دوانمو، ٢٠٠٨) که در مورد ساختار هجا مطرح شده است ، بيشينۀ طول هجا را در هر زبان CVC يا CVV ميداند و هر همخواني که قبل يا بعد از اين الگو قرار ميگيرد را يا عنصر فوق هجايي ميداند، که با توجه به مسائل ساخت واژي آنها را توجيه ميکند و يا آن همخوان را بخشي از يک آواي 1.
٣- نظريۀ CVX نظريۀ CVX در مورد ساختار هجا (دوانمو، ٢٠٠٨) مدعي است بيشينۀ طول هجاي همۀ زبان ها CVX (CVC يا CVV) است و هر همخواني فراتر از اين ساختار، که در مرز واژه ها روي ميدهد را يا ميتوان از طريق ملاحظات ساخت واژي توجيه و تبيين کرد و آن را خارج از هجا نگاه داشت و يا آن را به عنوان بخشي از يک آواي پيچيده دانست .
اگر طبق اين تحليل همخوان t را يک وند همخواني بدانيم ، در چارچوب نظريۀ CVX و بر اساس قاعدة وند، ميتوانيم آن را در جايگاه دوم خوشه هاي همخواني، خارج از هجا بدانيم و ساختار هجايي واژه هايي با خوشۀ پاياني Ct را از اين طريق ، به صورت CVC[] در نظر بگيريم .