چکیده:
یکی از مباحث مهم مهدویت پژوهی بحث اسلامی بودن اندیشه مهدویت است که در برابر آن، انکار اسلامی بودن و ادعای وارداتی بودن این اندیشه از ادیان مجوسیت، یهودیت و مسیحیت مطرح است؛ ادعایی که از جانب برخی از مخالفین مهدویت در اهل سنت بیان شده و با دست آویز قرار دادن آن به دنبال تضعیف اندیشه مهدویت برآمده اند. نوشتار پیش رو در پی آن است که اولا نظریات منکران اصالت اسلامی اندیشه مهدویت را جمع آوری و دسته بندی نماید؛ ثانیا نظریات مخالفین را در قالب ادعاهای سه گانه وارداتی بودن از مجوسیت، وارداتی بودن از یهودیت و وارداتی بودن از مسیحیت تنظیم و تحلیل نماید؛ ثالثا با استناد به نظریات و دیدگاه های علمای اهل سنت ادعاهای آنها را پاسخ داده و رد نماید؛ رابعا با استناد به آیات قرآنی و روایات نبوی اسلامی بودن مهدویت را مستند و مبرهن نماید.
شایان ذکر است که علمای اهل سنت در برابر فرضیه عدم اصالت اندیشه مهدویت در اسلام ایستادگی کرده و با مردود اعلان کردن این فرضیه به اصیل بودن و اسلامی بودن آن نظر داده اند که جهت توجیه این نگرش می توان به نظریات تفسیری علمای اهل سنت در ذیل آیات مهدوی و نیز به مجموعه روایات نبوی موجود در منابع اهل سنت که با تعدد منابع روایی روبرو شده، استناد ورزید و همچنین به ادعای تواتر روایی مهدویت و اعتقادی بودن آن از ناحیه علمای اهل سنت و نیز اهتمام ورزی ویژه آنها درخصوص توجیه مهدویت، تمسک جسته و اسلامی بودن اندیشه مهدویت را تحلیل و توجیه نمود.
خلاصه ماشینی:
"/> کامل سعفان در کتاب الساعة الخامسة و العشرین ادعا میکند که ریشه اندیشه مهدویت به دین یهودیت باز میگردد و یهودیان همیشه آرزومند بودند که منجی موعود ظهور کند و آنها را از اسارت و مشکلات مختلف دنیائی نجات دهد و در طول تاریخ به دنبال ظهور مسیح، ماشیح، مخلص و منقذ بودهاند که این نگرش به مرور زمان وارد کیان اسلامی شده است (سعفان، 1416: 108)<FootNote No="76" Text=" ثم إن فکرة المهدی المنتظر بصورة عامة ذات جذر یهودی فکان المسیا او الماشیح او المخلص المنقذ هو الحلم الذی یلتمع من حین لآخر بین الغیوم.
در پاسخ به نظر ابن خلدون درباره مخدوش بودن احادیث مهدویت نیز میتوان به چند نکته اشاره کرد: اول اینکه ایشان همانگونه که در آغاز سخن خود اعتراف کرده است، اندیشه مهدویت در طول قرنها و اعصار مختلف در میان مسلمانان مشهور بوده است و باز اعتراف میکند که گروهی از علمای حدیث مانند ترمذی، ابـوداود، ابـن ماجه، بزاز، حاکـم نیشابوری، طبرانی و ابویعلـی و… احادیث مربـوط به مهدی؟عج؟ را در کتاب های خـود به نقل از گروهی از صحابه مانند علـی؟ع؟، ابـن عباس، عبدالله بن عمـر، طلحه، عبـدالله بـن مسعود، ابـوهـریره، انـس، ابوسعید خدری، ام حبیبه، ام سلمه، ثوبان، قره بـن الیاس، علـی هلالـی، عبـدالله بـن حـارث و… نقل کردهاند که این دو اعتراف هر دو علیه ادعای او در انکار اصالت مهدویت است.