چکیده:
سیره و روش زندگی امیرمومنان علی علیه السلام را میتوان بهعنوان کاملترین الگوی مسلمانان در امور اقتصادی بهشمار آورد. روشی که در آن نه منفعتطلبی شخصی بر منافع عمومی سایه میافکند، و نه فشارها و آسیبهای اقتصادی میتواند خللی در توفیقات روزافزون آن بهوجود آورد. این سیره که مبتنی بر علم و دانش تولید و عمل مجدانه است، با هوشمندی امیرمومنان علیه السلام، سبب تغییر اوضاع معیشتی او و بنیهاشم گردیده و اثرات مطلوب بسیاری را در عرصههای گوناگون از خود به جای گذاشته است. شاید بتوان مهمترین و مطلوبترین اثر سبک اقتصاد علوی را تکیه این روش بر تولید، یا همان درونزایی و تاکید آن بر حفظ سرمایه و بهرهگیری از ثمرات آن دانست. این ویژگیها موجب شده که مقاله، به بررسی و تحلیل مسائل اقتصادی مرتبط با امیرمومنان علی علیه السلام بپردازد تا کیفیت تطبیق اقتصاد مقاومتی با سیره اقتصاد علوی را از طریق تحلیل تصمیمات اقتصادی امیرمومنان علیه السلام در زمینه تولید و کسب و کار روشن نماید.
خلاصه ماشینی:
حال مناسب است تا با توجه به اهمیت مسئلۀ اقتصاد بخصوص تولید و کسبوکار از سویی و جایگاه ویژۀ امیرمؤمنان علی در نقش الگوی تمامعیار اصول اسلامی از سوی دیگر، به بررسی سیرۀ آن حضرت در امور اقتصادی بپردازیم و عوامل موفقیت حضرت علی را علیرغم وجود موانع بسیار زیاد تحریمی مورد بررسی قرار دهیم تا الگویی مناسب و مصداقی بارز از مقاومت در امور اقتصادی در این پژوهش ترسیم گردد.
بههر حال دوران هجرت رسول خدا فرا رسید، و امام در آن زمان 24 سال داشت؛ جوانی که همهجا با پیامبر همراه بود و این ملازمت سبب میگشت تا از انجام فعالیتهای اقتصادی قدری فاصله بگیرد؛ اما این شرایط زیاد به طول نینجامید، و با ازدواج علی با فاطمه و تشکیل خانواده، مسئولیت ادارۀ امور زندگی و تأمین معیشت سبب گردید تا علی به فعالیتهای اقتصادی بیشتر نزدیک گردد.
امیرمؤمنان علی در خصوص این زمین، بعدها مطلبی میفرماید که نشاندهندۀ دو نکته است: اول آنکه سرزمین فدک از معدود داراییهای ایشان و حضرت زهرا بوده است که توسط دیگران بهناحق غصب گردید؛ و دوم آنکه توجه امام علیرغم داشتن چنین سرزمینی به انجام فعالیتهای اقتصادی است؛ یعنی اینکه نهتنها داشتن چنین ثروتی او را مجذوب خود نکرده است؛ حتی در او احساس عدم نیاز به کار و تلاش نیز به وجود نیامده است، تا گوشهای بنشیند و از ثروت این زمین بهرهمند شود.