چکیده:
همهپرسی استقلال کردستان عراق علیرغم مخالفتهای گسترده با اصرار حزب بارزانی در تاریخ 3 مهر 1396 مصادف با 25 دسامبر 2017 برگزار شد و اخبار مرتبط با همهپرسی اقلیم کردستان عراق برای مدت زیادی به اخبار یک رسانههای منطقهای، فرامنطقهای و بینالمللی تبدیل شده بود. از اینرو در این پژوهش برآنیم تا با بررسی مطالب مرتبط با همهپرسی در روزهای نزدیک به برگزاری آن، بازتاب این خبر را در در چهار سایت خبری الجزیره، ایرنا، روداوو و بیبیسی بررسی کنیم. نتایج پژوهش حاکی از آن است که هر کدام از سایتهای خبری انگارهسازی خاص خود را از همهپرسی دارند، ایرنا بیشتر با ذکر اخبار بازتابی به مخالفت با همهپرسی پرداخته است. الجزیره با گزارشهای تحلیلی خود تلویحاً از همهپرسی حمایت کرده لکن خطرات آنرا گوشزد نموده، بیبیسی با بهکارگیری سیاست دوسویه خود را حامی ملت کرد نشان داده و انتقادات را در اخبار بازتابی بیان کرده است و روداوو به عنوان سایت کرد زبان از همهپرسی حمایت کرده و چارچوب معنایی مثبت از آن ساخته است.
خلاصه ماشینی:
جامعه آماري و حجم نمونه در اين پژوهش تمام اخبار مربوط به همه پرسي در سايت هاي بيبيسي فارسي، الجزيره، ايرنا (خبرگزاري جمهوري اسلامي ايران) و روداوو (سايت خبري اقليم کردستان عراق) از ٢٦ شهريور، تا ٣ مهر روز برگزاري همه پرسي تحليل محتوا شد و براي تحليل کيفي، دو سايت الجزيره به عنوان رسانه منطقه اي و بي بي سي به عنوان رسانه بين المللي حدودا دو هفته مورد بررسي قرار گرفته اند.
جدول ١٠- چارچوب معنايي خبر از همه پرسي (به تصویر صفحه رجوع شود) با توجه به جدول ١٠ از مجموع ٧٣ خبر تحليل شده، چـارچوب معنـايي بـه کـار گرفته شده در خبر نسبت به همه پرسي، در ٢٣,٩ درصد اخبـار تأکيـد بـر ايجـاد تهديـد امنيتي در منطقه ، ٥,٦ درصد اخبار تأکيد بر حمايت اسرائيل از همه پرسي، ١٤,١ درصـد اخبار تأکيد بر جدايي و استقلال ملت کرد و تصميم تاريخي مهم ، ٢٢,٥ درصـد اخبـار تأکيد بر نارضايتي دولت مرکزي عراق از همـه پرسـي بـوده اسـت ، ٢,٨ درصـد اخبـار همه پرسي را نتيجه سياست هاي اشتباه بغداد مي دانستند و ٩,٩ درصد اخبار بـه تـشريح عملکرد و عکس العمل ملت کردستان درباره همه پرسـي پرداختنـد.
در ادامه براي مشخص تر شدن موضوع، دو سايت خبري الجزيره به عنوان رسـانه منطقه اي و بي بيسي به عنوان رسانه بين المللي تا يک هفته بعد از همه پرسي نيـز رصـد شدند و به طور کيفي مورد بررسي قرار گرفته اند که نتايج آن به شرح زير است : جدول ١٣- توزيع فراواني نظام واژگاني مورد استعمال در تيتر و متن اخبار به تفکيک سايت هاي مورد بررسي (به تصویر صفحه رجوع شود) ١- «استفتاء» در زبان عربي به معناي رفراندوم و همه پرسي است .