چکیده:
دوره های دکتری تخصصی یکی از مهم ترین مقاطع آموزشی برای تربیت نیروی انسانی متخصص و پیشرفت جوامع محسوب می شوند و در سالهای اخیر به میزان فزاینده ای رشد کمی داشته اند. در این پژوهش با استفاده از روش کتابخانه ای– اسنادی و با رویکردی تطبیقی، اهداف و رسالت های دوره های دکتری تخصصی در ایران با دانشگاهها در سایر کشورهای جهان بررسی و مورد مقایسه قرار گرفته است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر گردآوری داده ها توصیفی_ تحلیلی است که برای این منظور از روش مطالعه جرج بردی شامل چهار مرحله توصیف، تفسیر، همجواری و در نهایت مقایسه داده های بدست آمده استفاده شده است. جامعه مورد مطالعه تحقیق شامل اسناد و آیین نامه ها و مدارک مربوط به اهداف و رسالت های دوره های دکتری تخصصی در ایران و سایر دانشگاهها در کشورهای مختلف جهان می باشد و نمونه آماری به شکل هدفمند انتخاب شده است. ابزار گردآوری داده های پژوهش منابع کتابخانه ای و سایت های اینترنتی بوده و برای تحلیل داده های گردآوری شده از روش کدگذاری و مقوله بندی استفاده شده است. نتایج بررسی ها نشان داد که بیشترین تمرکز اهداف و رسالت های دوره های دکتری تخصصی در ایران و دانشگاهها درسایر کشورها بر اجرای کارکرد پژوهشی این دوره ها، انجام پژوهش های اصیل، تولید علم و گسترش مرزهای دانش و تربیت نیروی انسانی برای ایفای نقش به عنوان مدرس دانشگاه، پژوهشگر و سایر مشاغل تخصصی در سازمان های دیگر می باشد. این در حالی است که بسیاری از دانشگاهها در سایر کشورها کسب مهارت های مختلف چون مهارت رهبری علمی، نقد و داوری آثار علمی، کارگروهی و تیمی، ارتباط و تدریس موثر، نگارش آثار علمی، کار آفرینی را از جمله اهداف دوره های دکتری تخصصی عنوان نموده اند. اما در ایران توجه به این آموزش ها کمتر در هدف گذاری ها مورد توجه قرار گرفته است
خلاصه ماشینی:
یافته های بدست آمده نشان داد که در ایران 0 Golde Dore 7 Beredy منابع اصلی که در آن به رسالت ها و اهداف دوره های دکتری تخصصی اشاره شده عبارتند از: آیین نامه دورة دکتری تخصصی مصوب وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری، آیین نامه دورة دکتری تخصصی دانشگاه آزاد اسلامی، آیین نامه دورة دکتری پیوسته در رشته های تخصصی برای استعدادهای درخشان ، دستورالعمل مشخصات کلی و سرفصل دروس و برنامه آموزشی دوره های دکتری تخصصی که توسط اعضای شورای گسترش آموزش عالی وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری به تصویب رسیده است .
نزدیک ٦٤ واحد معنادار یا کد اولیه در دو گروه اهداف و رسالت ها در ایران و سایر دانشگاه - 0 Harvard 7 Stanford 5 Berekeley 4 Bentley 9 Johns Hopkins 1 Mc Gill 7 Caltech 9 Michigan 5 Georgia 01 Munich 00 Tokyo 07 Illinois 05 International School of Managment 04 National University of Singapore 09 Sun University 01 Toronto 07 Granheim Lundman های جهان به دست آمد که در نهایت ٩ درون مایه کلی برای آنها استنباط و استخراج شد.
مطالعه اهداف و رسالت های دوره های دکتری تخصصی در ایران و دانشگاه های سایر کشورها نشان می دهد که در خارج از کشور دوره های دکتری تخصصی باید به گونه ای طراحی شود که بتواند ابعاد مختلف شایستگیها و مهارت های کلیدی را از جمله مهارت برقراری ارتباط و تدریس مؤثر، مهارت نوشتاری و نگارش آثار علمی و نشر آثار و نتایج پژوهش ها، مهارت کار تیمی و شبکه ای، مهارت حل مسئله ، مهارت کارآفرینی، رهبری سازمانی و بسیاری دیگر از مهارت های مورد نیاز را به دانشجویان آموزش و در درون آنها نهادینه نماید.