چکیده:
امروزه تولید دانش و کاربرد موثر آن در تولید، به یک هدف جهانی تبدیل شده است. با وجود این، تامین مالی تولید دانش کاربردی و کارآفرینی دانشگاهی با مشکلات زیادی روبرو است. وابستگی دانشگاه به بودجه های دولتی، عدم شناخت دانشگاه از نیازها و اولویت های فضای کسب و کار، عدم حمایت های مالی دانشگاه از پژوهشگران برای بهره برداری از دانش تولیدشده، و ناکافی بودن سهم پژوهشگران از درآمدهای حاصل از تجاری سازی را می توان از مهم ترین موانع اقتصادی تجاری سازی دانش و کارآفرینی دانشگاهی دانست. در این مقاله با استفاده از روش تحلیلی به بررسی امکان استفاده از ظرفیتهای بازار سرمایه اسلامی برای حل بخشی از مشکلات اقتصادی کارآفرینی دانشگاهی می پردازیم. در این بررسی، اوراق وکالت به عنوان ابزاری برای تامین مالی کارآفرینی دانشگاهی در بازار سرمایه ایران پیشنهاد شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که مزیت اوراق وکالت، امکان ایجاد سبدی متنوع و کم ریسک در کارآفرینی دانشگاهی است. اوراق وکالت پیشنهادی ابزار مناسبی برای تامین نیازهای مالی مختلف کارآفرینی دانشگاهی ازجمله تامین سرمایه در گردش و تامین مالی پروژ ه های دانش بنیان است.
Today, the production of knowledge and its effective application in production has become a global goal. However, funding for the production of applied knowledge and academic entrepreneurship is facing a lot of challenges. The universities’ dependence on state budgets, universities’ lack of knowledge about the needs and priorities of the business environment, university's lack of financial support for researchers for applying the produced knowledge, and the inadequacy of the researchers' share of commercialization incomes can be considered as the most important economic barriers to commercialization of knowledge and academic entrepreneurship. Using an analytical method, this paper examines the possibility of using the capacities of the Islamic capital market for solving some of the economic problems of academic entrepreneurship. In this study, veqalah sokouks (advocacy securities) have been proposed as a means for financing entrepreneurship in Iran's capital market. The results of the research show that the advantage of veqalah sokouk can create a comprehensive and low-risk option in academic entrepreneurship. The proposed veqalah sokouk are a good means for meeting the various financial needs of academic entrepreneurship, including the financing of working capital and knowledge-based projects.
خلاصه ماشینی:
این پژوهش بر اساس روش توصیفی، به دنبال تبیین این مطلب است که از نظر فقهی، مالی و عملیاتی، امکان طراحی و انتشار اوراق وکالت بهعنوان یک ابزار نوین مالی اسلامی در بازار سرمایة ایران با توجه به اهمیت تجاریسازی دانش و کارآفرینی دانشگاهی و موانع اقتصادی ذکرشده وجود دارد.
در زمینه بهکارگیری اوراق بهادار اسلامی، بهطور خاص در طرحهای کارآفرینانة دانشگاهی، پژوهشی صورت نگرفته است؛ اما در خصوص معرفی و بهکارگیری اوراق وکالت بهصورت عام، میتوان به تحقیقات صورت پذیرفتة ذیل اشاره کرد: آرچر و کریم (2017) در کتاب بازارها و ابزارهای مالی اسلامی: مدیریت سرمایه و نقدینگی طبق ضوابط بال 3، ضمن معرفی و شرح انواع بازارها و ابزارهای مالی اسلامی به تطابق آنها با مصوبات «بال3» پرداخته است که یکی از اوراق بحث شده در این پژوهش، «اوراق وکالت» است.
مؤسسات کارآفرینی دانشگاهی بهعنوان بانی میتوانند از این اوراق در تجهیز سرمایه لازم خود برای فعالیتهای کارآفرینانه، از جمله ثبت اختراع و لیسانسدهی، طراحی و تدارک تجهیزات اندازهگیری و درجهبندی، و طرحهای علمی مقیاس بزرگ، که منجر به خلق محصولات دانشبنیان میشود، استفاده کنند واسط با انجام مطالعههای اولیه و تهیة امیدنامة نهایی سبد فعالیتهای کارآفرینانه دانشگاهی بانی و کسب مجوزهای لازم، اقدام به انتشار اوراق وکالت میکند و با واگذاری اوراق و تجهیز سرمایة لازم، آن را در اختیار بانی قرار میدهد.
صکوک وکالت ازآنرو که مبتنی بر عقد معین وکالت است، بسیاری از محدودیتها و قیود دیگر عقدها را ندارد و مزایایی دیگر از جمله تنوعسازی ابزارهای مالی، امکان تشکیل پرتفوی طرحهای کارآفرینانه و کاهش ریسک غیرنظاممند را دارد که میتواند ابزار مناسبی برای تأمین مالی تجاریسازی دانش و کارآفرینی دانشگاهی باشد.