چکیده:
گرایش ادبیات پایداری در مقطع کارشناسی ارشد، در حالی هفتمین سال تصویب و ارائه خود در برخی از دانشکده های زبان و ادبیات فارسی دانشگاه های کشور را سپری میکند که هنوز تعریف واحد و جامعی از ادبیات پایداری ارائه نشده است، در این مقاله پس از نقد و بررسی تعاریف صاحبنظران، تعریفی جامع از ادبیات پایداری ارائه میشود. با این حال بنظر میرسد در تعریف ادبیات پایداری، موضوع پایداری در درجه دوم اهمیت قرار دارد زیرا انگیزۀ اصلی خلق آثار پایداری رسیدن به آزادی است از این رو جا دارد جایگاه شایسته ای برای مقولۀ آزادی در نظر بگیریم و این مفهوم را - که خود مادر گونه های ادبی پایداری است - بعنوان یک شاخۀ اصلی ادبی برشماریم. از این رو در این مقاله شاخۀ جدیدی از ادبیات به نام ادبیات آزادی پیشنهاد میشود. بر اساس این پیشنهاد، ادبیات پایداری و همگنان آن (ادبیات جنگ، انقلاب اسلامی، مقاومت و آیینی و غییره)، ذیل و در زیرشاخه های ادبیات آزادی قرار میگیرند. در این مقاله از جامعۀ ادبی دعوت میشود تا این گونۀ جدید ادبی را به رسمیت بشناسد و گرایش ادبیات پایداری را به گرایش ادبیات آزادی تغییر دهد .
خلاصه ماشینی:
«ضیاء الدین ترابی» درباره پیشینۀ کاربرد اصطلاح ادبیات مقاومـت در ادبیـات جهـان مینویسد:«برای نخستین بار، نویسنده معاصر فلسطینی «غسان کنفـانی١» (١٩٧٢-١٩٣٦) نام مجموعه ای از شعرها و داستانهای شاعران و نویسندگان معاصـر فلسـطینی را «ادبیـات مقاومت فلسطین » گذاشت و بدین ترتیب اصطلاح «ادبیـات مقاومـت » در بـین شـاعران و نویسندگان عرب و بعد از آن در جهان رایـج شـد؛ ادبیـاتی کـه بـه شـرح و بیـان مبـارزه ، پایداری، از جانگذشتگی و درد و رنج مردم مبـارز جهـت بدسـت آوردن آزادی اسـتقلال و رسیدن به برابری و از بین بردن جور و ستم و کوتاه کردن دست متجاوزان و اشـغالگران از سرزمین نیاکانی خود و دفاع از فرهنگ و سنت های قومی و حمایت از دین و باورداشتهای مردم آن سرزمین است .
» (بررسی تطبیقی موضوعات ادبیات پایـداری در شـعر ایـران و جهان ، کاکایی، ص ٩) این تعریف بیشتر یک تعریف ادبی است آن هم فقط برای یکی از شـاخه هـای ادبیـات پایداری(شعر پایداری) که به گسترة مکـانی خاصـی ماننـد قـوم و مـیهن محـدود شـده و دربرگیرندة موضوعاتی است که ابتدا به جنگ و پس از آن به مقابله با بیگانه محـدود شـده است و گونه های دیگر ادبی یعنی پایداری در برابر بحرانهای داخلی و موضوعات غیرجنگـی را در بر نگرفته است .
٣-١٨- فرانک جهانگرد «فرانک جهانگرد» در مقالۀ «تحلیل سیر تکوینی تعاریف ادبیـات پایـداری در ایـران »، پس از بررسی و جمع بندی تعاریف مختلف پیرامون ادبیات پایداری، این تعریف را چنـین بیان کرده است : «ادبیات پایداری به مجموعه آثار ادبی متعهد و ملتزمی گفته میشـود کـه به منظور ایجاد انگیزه در جامعه ، برای حفظ هویت در برابر عوامل تهدید کننـده آن پدیـد آمده باشد.