چکیده:
وقوع سیلاب های شدید یکی از مهم ترین مخاطرات هیدرو-ژئومورفیک حوضه آبریز رودخانه سیروان است. رودخانه سیروان به عنوان یکی از شاخص ترینرودخانه هایواقع در غربایران است. طی نیم قرن اخیر خصوصا در بهاربه شدت سیلابی شده و بسیاری از کارشناسان محلی علت وقوع سیلاب های آن راتشدید ذوب برفها و بارش ها نسبت می دهند. برای بررسی بهتر موضوع داده های طولانی تر سیلاب مورد نیاز است که در این مقاله با استفاده از داده های ژئومورفولوژیکی و سیلابی به باز سازی سیلاب ها پرداخته شده است.برای نیل به اهداف این مقاله با استفاده تصاویر ماهواره اییسایت های احتمالی رسوبات آب راکد و شواهد ژئومورفولوژیک سیلاب شناسایی گردید. رودخانه به سه بازه تقسیم شد و با بازدیدهای میدانی دقیق سایت های رسوبات آب راکد به تحلیل های چینه شناسی بر روی رسوباتپرداخته شد. باعملیات نقشه برداری،نقشه 1:1000 مسیرمورد مطالعه تهیهگردیدو جمعا 48 مقطعدرسه بازه، ترسیم گردید ودبی سیلاب ها دردوره های مختلف باز سازیشد. از نرم افزار HEC-RAS،GIS جهتترسیمنقشه هاوتحلیل های هیدرولیکی بهره گرفته شد. نتایج نشان دادحداکثر دبی سیلابی برای دوره 2 ساله،66/103 و برای دوره 1000 ساله 78/4785 مترمکعب بر ثانیه برآوردگردید. در بازه اول پالنگان، تراز آب در دوره 2 ساله، 989.57 متر و برای دوره 1000 ساله1005.36مترودر بازه دوم دله مرز، برای دوره 2 ساله،868.42متر و برای دوره 1000 ساله 885.91متر،در بازه سوم رودبار،تراز آب در دوره 2 ساله، 790.17متر و برای دوره 1000 ساله830.42 متر به دست آمد.برآوردحداکثر دبی لحظه ایسیلاب های دیرین رودخانهنشان داد که وقوع سیلاب های بزرگ دور از انتظار نیست.نتایج نشان داد که با استفاده از شاخص دیرینه تراز PSI، می توان سیلاب های بزرگ (حداکثر دبی) را در کانال رودخانه با استفاده از مدل هیدرولیکیHEC-RASو نرم افزار الحاقیHEC-GEORAS برآورد و تشریح نمود.
خلاصه ماشینی:
فصل نامه جغرافياي طبيعي ، سال نهم ، شماره ٣٣، پاييز ١٣٩٥ ١ برآورد دبي و تراز سيلاب هاي گذشته ي رودخانه سيروان ، با استفاده از شواهد ژئومورفولوژيکي و سيلابي محمد حسين رضايي مقدم استاد گروه ژئومورفولوژي، دانشگاه تبريز، تبريز، ايران محمد رضا نيکجو دانشيار گروه ژئومورفولوژي، دانشگاه تبريز، تبريز، ايران داود مختاري استاد گروه ژئومورفولوژي، دانشگاه تبريز، تبريز، ايران سيد رضا حسين زاده دانشيار گروه زئومورفولوژي دانشگاه فردوسي مشهد، مشهد، ايران حسام ملکي دانشجوي دکتري ژئومورفولوژي، دانشگاه تبريز، تبريز، ايران تاريخ دريافت :١٣٩٥/٩/٣٠ تاريخ پذيرش :١٣٩٥/١١/١٦ چکيده وقوع سيلاب هاي شديد يکي از مهم ترين مخاطرات هيدرو-ژئومورفيک حوضه آبريـز رودخانـه سيروان است .
& Wallis 5- Bardesley 6- Baker 5- Robert 6- Enzel 7- Gottesfeld 8- Webb 9- Gregory 10- Fenske 11- Benito 12- Fernandez -Lavado 13- Canovas 14- Ballesteros 15-Kiss,Sumeghy 16- Schraml 17- Luo پتانسيل وقوع سيلاب ها بر مبناي شواهد موجود دور از منطق نيست .
پروفيل طولي جريان رودخانه سيروان براي سيلاب با دوره بازگشت هاي مختلف در بازه اول ، سايت پالنگان چينه شناسي رسوب ها و جداسازي وقايع سيلابي براي برآورد حداکثر دبي بازه دوم ، سايت دله مرز تعداد وقايع سيلابي، به کمک تغيرات در اندازه و بافت رسوبات در مقاطع قائم ، وجود خاکهـاي قـديمي، تغييـر در ميـزان سـخت شدگي رسوب ها، تغيير در رنگ وحضور ميان لايه هاي درشت دانه ترشاخه هاي فرعي، تعيين مي شود (بيکر، ١٩٨٧، ٩٤).