چکیده:
آب وهوا تاثیر بسیار مهمی در حیات و گسترش موجودات زنده بر روی کره زمین دارد. در بین اثرات متغیرهای مختلف جوی بر راحتی و آسایش انسان، اثر تلفیقی باد با دما دارای اهمیت ویژه ای است. افت شدید دما همراه با وزش باد، سوز باد را ایجاد می نماید. در این تحقیق، با استفاده از آمار دمای کمینه و سرعت وزش باد ایستگاه های همدیدی کشور در طی دوره آماری 1374 تا 1393 که از سازمان هواشناسی کشور تهیه گردید، سوزباد در کشور پهنه بندی شد. نتایج که از تحلیل داده های 120 تا 314 ایستگاه همدید کشور (برای بازه های زمانی متفاوت) استفاده شد نشان داد که آبان و فروردین را می توان به ترتیب به عنوان ماه های شروع و پایان سوز باد در ایران در نظر گرفت. برای روزهای آبان تا فروردین، میانگین کاهش دمای کمینه به واسطه وزش باد به میزان 4 درجه سلسیوس در ماه بهمن احساس شده است. نقشه های پهنه بندی کشور که برای ماههای سرد سال(ازآبان تا فروردین) ترسیم شد مشخص نمود که تفاوت بین دمای کمینه و دمای احساسی(سوزباد) به خوبی معنی دار (سطح معنی داری 51/0تا 74/0)است. بیشترین فراوانی سوزباد مربوط به سال 1390 با 18088 مورد از 330 ایستگاه و کمترین آن مربوط به سال 1374 با 4321 مورد از 136 ایستگاه بوده است. نکته قابل توجه این که از سال پایه (1374) به بعد، فراوانی وقوع سوزباد بیشتر شده و تعداد روزهای سرد به واسطه وجود باد در شهرهای کشور رو به افزایش است. با بررسی فراوانی وقوع سوزباد درماه های مورد مطالعه، بهمن ماه با 47219 مورد بیشترین و آبان ماه با 17728 مورد کمترین فراوانی وقوع را داشته اند.
خلاصه ماشینی:
نتايج که از تحليل داده هاي ١٢٠ تا ٣١٤ ايستگاه همديد کشور (براي بازه هاي زماني متفاوت ) استفاده شد نشان داد که آبان و فروردين را ميتوان به ترتيب به عنوان ماه هاي شروع و پايان سوز باد در ايران در نظر گرفت .
يکي از 4 Wind Chill Temperature اهداف اصلي اين پژوهش تهيه نقشه پهنه بندي دماي حداقل و سوز باد بوده است ؛ بنابراين بهره گيري از نرم افزار GIS ضروري بود.
در روش هاي توليد نقشه هاي پهنه بندي، يکي از مشکل ها اين است که تمامي نقاط بدون در نظر گرفتن ارتفاع محل ، محاسبه ميشود درصورتي که ارتفاع نقاط فاقد اطلاعات داراي ارزش بالايي بوده و ميتواند نقش خوبي را براي پهنه بندي پارامترهاي ياد شده ايفا کند لذا ارتفاع نيز در محاسبه هاي لحاظ شد و معنيدار بودن همبستگي بين ارتفاع و دما و سوز باد براي تمامي روزها مورد آزمون قرار گرفت و مشخص شد که براي نيمي از روزهاي سال و به طور مشخص ماه هاي ارديبهشت ، خرداد، تير، مرداد، شهريور و مهر (به دليل کم بودن وقوع دماي حداقل زير ٥ درجه سلسيوس ) معنيداري خاصي وجود ندارد که از گردونه محاسبات خارج و از ٣٦٥ روز سال ١٨١ روز (با در نظر گرفتن سال هاي کبيسه ) قابل محاسبه و ملاک پژوهش قرار گرفت .
/ منبع : نگارندگان شکل ٢: تغييرات فراواني وقوع رخ داد سالانه سوز باد (دوره آماري ١٣٩٣-١٣٧٤) بيشترين فراواني وقوع سوز باد در اکثر ماه هاي سال به ايستگاه فيروزکوه اختصاص داده شده که جدول ١ به خوبي گوياي اين مطلب است .