چکیده:
کردها در اصل یکی از اقوام اصیل ایرانی بودند که در دوران حکومت صفویان به علت وقوع جنگی میان شاه اسماعیل صفوی و سلیم یکم، پادشاه امپراطوری عثمانی در سال 1514 میلادی به نام جنگ «چالدران» قسمتهایی از خاک ایران که کردنشین بودند، جدا شده و ضمیمه خاک امپراطوری عثمانی گردید. این بخشها امروزه شامل کردستان ترکیه امروزی، کردستان عراق امروزی، کردستان سوریه امروزی میباشد. کردهای هر چهار کشور همیشه دغدغه ملیگرایی و استقلالطلبی را داشتهاند؛ هر چند که همیشه کردها نسبت به سرزمین مادریشان ایران احساسی میهنپرستانه داشتهاند. در این مقاله که در رابطه با استقلال اقلیم کردستان عراق نگارش یافته است، میخواهیم به علت ناکامی استقلال کردستان عراق از نگاه اختلافات احزاب کردستان عراق بپردازیم. تحقیق پیشرو به واکاوی این موضوع یا سوال میپردازد که بهرغم برگزاری همهپرسی استقلال در اقلیم کردستان عراق و کسب اکثریت رای مثبت برای آن، مهمترین دلیل ناکامی استقلالطلبی کردها چیست؟ فرضیه مقاله میگوید که با توجه به ساختار نامتعادل قدرت در اقلیم کردستان عراق، اختلافات داخلی احزاب و عدم هماهنگی بین آنها، مهمترین دلیل ناکامی استقلالطلبی کردهای کردستان عراق است. روش مورد استفاده در این تحقیق، توصیفی - تحلیلی است که در آن به چگونگی و چرایی اختلافات میان احزاب کرد که ناکامی استقلال کردستان عراق را به دنبال داشت، پرداخته شده و همچنین در مقاله مورد نظر از نظریه تصمیمگیری گراهام آلیسون و هربرت سایمون استفاده شده است.
خلاصه ماشینی:
همه چيز آماده بود تا اين اقليم خود مختار تبديل به کشوري واحد و يکپارچه بشود، که با شکل گيري دولت اسلامي عراق و شام موسوم به «داعش » و حمله آن به کشور عراق و تمرکز نيروهاي ارتش اين کشور براي مقابله با آنها و همچنين از هم گسيختگي سياسي عراق اين فرصت مناسب ، نصيب کردهاي کردستان عراق شد، تا بر مناطق نفت خيز مورد مناقشه تسلط يابند و اعلام استقلال خود را در تاريخ ٣مهر ١٣٩٦ هجري شمسي (٢٧سپتامبر٢٠١٧ ميلادي ) به رفراندوم بگذارند، با شکل گيري اين اقدام سرنوشت ساز که درصد آراء قابل توجه مردم را به دنبال داشت ، کردهاي اين اقليم آرام آرام در حال رسيدن به بزرگترين آرزوي زندگي شان بودند اما، بنا به دلايلي که در ادامه اين مقاله به آن مي پردازيم با شکست و ناکامي مواجه شدند.
به منابع داخلي دست يابي به استقلال از جمله : قدرت نظامي و امنيتي ، جمعيت باانگيزه ، قدرت اقتصادي ، قدرت رسانه اي اشاره هايي داشته اند، و همچنين به منابع خارجي آن ها از جمله : رژيم صهيونيستي به عنوان اصلي ترين حامي خارجي ، عربستان سعودي نيز به عنوان ديگر حامي آن ها، و به موانع اقليم براي استقلال نيز اشاره مي کنند از جمله : موقعيت محدود جغرافيايي ، وجود دولت عراق ، قانون اساسي کشور عراق ، مخالفت شيعيان و سني ها با استقلال کردستان ، شرايط اقتصادي نفتي ، اختلافات گروه هاي سياسي در اقليم و همچنين در ادامه به موانع خارجي از جمله : مخالفت امريکا با استقلال و تجزيه عراق ، مخالفت کشورهاي منطقه و همسايه با استقلال کردها مي پردازند، ولي دليل ناکامي استقلال کردستان عراق را اختلافات احزاب کرد، بخصوص حزب دمکرات و حزب اتحاديه ميهني بيان مي کنند (زيباکلام و طهماسبي ، :٨٦١٣٩٥ -٧٣).