چکیده:
یکی از شاخصهای موثر در شکل گیری احساس امنیت، سبک معماری روستایی می باشد. در سالهای اخیر، مسکن روستایی در طی فرایندهای متاثر از عوامل و نیروهای درونی و بیرونی از تغییرات و دگرگونیهای وسیعی برخوردار بوده است. هدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر سبک معماری مدرن بر احساس امنیت کالبدی سکونتگاههای روستایی در شهرستان بینالود، بر اساس رویکرد CPTED میباشد. پژوهش حاضر، از حیث هدف «کاربردی» و به لحاظ روش و ماهیت «توصیفی - تحلیلی» است. در این تحقیق برای ارزیابی احساس امنیت کالبدی روستاییان و سبک معماری مدرن، از ساکنان 8 روستای شهرستان بینالود پرسشگری شد که از مجموع 6497 خانوار در روستایی، حجم نمونهای با فرمول کوکران با خطای 0.07 درصد، برابر 190 خانوار با روش نمونهگیری تصادفی- طبقهای انتخاب شدند. نتایج پژوهش نشان داد که شاخص کیفیت معابر در سطح روستاهای نمونه با میانگین 3.05 شرایط نامناسبی داشته و در ایجاد احساس امنیت روستاییان کمترین تاثیر را داشته است در مقابل شاخص پوشش گیاهی (با میانگین 3.35) از شرایط مطلوبتری برخوردار بوده و در ارتقاء احساس امنیت ساکنین تاثیر بیشتری داشتهاند. همچنین تغییرات سبک معماری مدرن در روستاهای مورد مطالعه بر شاخص مقاومت مسکن با میانگین 3.14 بیشترین اثر را داشته و شاخص رعایت معماری ارگانیک با میانگین 2.89 کمتر مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به نتایج همبستگی پیرسون مشخص شد بین سبک معماری مدرن و احساس امنیت کالبدی رابطه معنیدار و مستقیم (337/۰) وجود دارد. نتایج حاصل از تحلیل مسیر نشان میدهد شاخص پلان معماری با ضریب تاثیر 0.253 بیشترین میزان اثر مستقیم را بر احساس امنیت کالبدی دارد.
خلاصه ماشینی:
هدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر سبک معماری مدرن بر احساس امنیت کالبدی سکونتگاه های روستایی در شهرستان بینالود، بر اساس رویکرد CPTED میباشد.
حسینی (١٣٨٧)، قرایی و همکاران (١٣٨٩)، ایزدی و حقی (١٣٩٤)، رضوان و فتحی (١٣٩١) و مستوفیالممالک و بهرامی، (١٣٩٣) نیز در مطالعات خود به بررسی احساس امنیت در رابطه با اصول رویکرد CPTED و طراحی فیزیکی پرداخته اند و به این نتیجه رسیدند که مؤلفه کالبدی (کاربری اراضی، مبلمان شهری، تناسبات بصری، آلودگی محیطی، خوانایی، دانه بندی و فشردگی بافت ، معابر، پوشش گیاهی، نظارت غیررسمی) بر ارتقاء امنیت و در پیشگیری از جرم نقش موثری داشته اند.
در نواحی روستایی نیز مطالعات محدودی توسط دربان آستانه و همکاران (١٣٩٢) در ارزیابی و تحلیل احساس امنیت روستاییان نواحی مرزی در استان ایلام و دربان آستانه (١٣٩٣) در بررسی تحلیل فضایی و پهنه بندی احساس امنیت روستاییان شهرستان شیروان و چرداول ، انجام شده است که به این نتیجه دست یافته اند که متغیرهای شاخص برخورداری، عملکرد رسانه (رادیو)، تجربه غیرمستقیم جرم ، جمعیت روستا، فاصله از جاده های اصلی سرمایه اجتماعی، اعتماد روستاییان به دولت ، درصد اجرای طرح هادی، عملکرد رسانه ها و عملکرد پلیس مهم ترین عوامل مؤثر بر احساس امنیت روستاییان میباشند.
این نتایج با مطالعات قاسمی اردهانی و رستم علیزاده (١٣٩١)، افراخته و هواسی (١٣٩٠)، عنابستانی، شایان و بنیادداشت (١٣٩٠)، مطیعی لنگرودی و بخشی (١٣٨٩) و رحمانی فضلی و کاویانی (١٣٨٨) در زمینه مقاوم سازی مسکن و با مطالعات حجت (١٣٨٥)، پورطاهری، رکن الدین افتخاری، و نیکبخت (١٣٩٠) در زمینه تغییر سبک معماری همخوانی دارد.