چکیده:
با توجه به ماهیت نوسانی قیمت نفت در بازار جهانی که با تکانههای مثبت و منفی متعددی مواجه بوده است، در این مطالعه قصد داریم تکانه کاهش قیمت نفت و تکانه مارک آپ را که بیانگر ساختار انحصاری صنایع است، بر متغیرهای کلان اقتصادی بررسی کنیم. برای این منظور، از روش تعادل عمومی پویای تصادفی برای شبیه سازی اقتصاد ایران در دوره 1338-1394 استفاده شده است. نتایج نشان میدهد، مارک آپ بر روی تولید ناخالص داخلی، صادرات، سرمایهگذاری و مصرف تاثیر منفی دارد. همچنین مطابق انتظار، مارک آپ تورم را افزایش میدهد لذا میتوان نتیجه گرفت افزایش مارک آپ اثرات منفی بر وضعیت رفاه افراد دارد. همچنین تکانه منفی قیمت نفت مصرف و واردات را افزایش، سرمایهگذاری و تقاضای کار را کاهش میدهد. نتیجه نهایی اینکه به علت وابستگی اقتصاد به درآمدهای نفتی و کاهش آن و همچنین افزایش مارک آپ در سالهای اخیر، تولید ناخالص داخلی و سرمایهگذاری در کشور کاهش یافته است.
خلاصه ماشینی:
نتيجه نهايي اين که به علت وابستگي اقتصاد به درآمدهاي نفتي و کـاهش آن و همچنين افزايش مارک آپ در سالهاي اخير، توليد ناخالص داخلي و سرمايه گذاري در کشور کاهش يافته است .
International Standard Industrial Classification of All Economic Activities (ISIC) همه فعاليت هاي اقتصادي در طي سالهاي ٨٦-١٣٧٤ بـا دو رهيافـت پسـماند سـولو و ساختاري برآورد کردند و دريافتند براساس پسماند سولو بازدهي ثابت نسبت به مقيـاس در ٩٥ درصد صنايع تاييد ميشود و در ٨٤ درصد صنايع قيمت به طور معنيداري بيش از هزينه نهايي است در حالي که بر اساس رهيافت ساختاري اين اعـداد بـه ترتيـب ٥٣ درصد و ٧٩ درصد ميباشند.
اميري (١٣٩٤) در مطالعه اي براي اقتصاد ايران با استفاده از دادههـاي دوره زمـاني ١٣٤٤-١٣٨٩ و روش تعادل عمومي پوياي تصادفي به اين نتيجـه رسـيد تکانـه مثبـت مارک آپ قيمت کالاهاي صادراتي در کوتاهمدت سرمايه گذاري، هزينه نهـايي داخلـي و توليد کالاهاي صادراتي را کاهش ميدهد.
برابري تراز پرداخت ها فرم زير را ميگيرد: P texQt x Eoilt PitmQitm0 (63) 1 St در نهايت ، معيار ما از GDP واقعي در مدل به صورت زير خواهد بود: ex ex imim GDPt QtStP t Qt StOtPtQt (64) Pt ٤- نتايج تجربي در اين مطالعه از روش تعادل عمومي پوياي تصادفي براي بررسي تأثير تکانه مارک آپ و تکانه کاهش قيمت نفت بر متغيرهاي کلان اقتصادي استفاده ميشود.
همچنين يک تکانه مارک آپ تأثير منفي روي توليد ناخالص داخلي غير نفتي دارد و آنرا به سطحي پايين تر از ميزان تعادلياش کاهش ميدهد، بعد از ١٠ دوره اين متغير به اندکي فراتر از ميزان تعادلياش افزايش يافته تا کاملا اثر شوک تخليه شود.