چکیده:
نظام ثبت اسناد یکی از مهمترین ابزارهای لازم برای تضمین حقوق اشخاص و پیشگیری از اختلافات است. در بسیاری از کشورهای توسعهیافته تلاش شده است تا با ایجاد تحول در این عرصه، زمینه تسریع و تسهیل ثبت اسناد فراهم شود. کشورهایی نظیر امریکا و انگلستان، نهتنها با وضع قوانین جدید از نظام ثبت سنتی به ثبت الکترونیک تغییر وضعیت دادهاند، بلکه با بهرهگیری از فناوریهای جدید، نظام ثبتی نو با استفاده از قراردادهای هوشمند در بستر بلاک چین پایهریزی کردهاند. در ایران هرچند با وضع قوانین جدیدی نظیر قانون کاداستر تلاش شده که ثبت الکترونیک بیشازپیش توسعه یابد، اما استفاده از روشهای ثبت نو در بستر بلاک چین با بهرهگیری از قراردادهای هوشمند، نیازمند زمینهها و زیرساختهای فنی و حقوقی لازم است. قراردادهای هوشمند، قراردادهایی الکترونیکی هستند که شاخصههایی منحصربهفرد مانند امنیت، نظارت، بازده مبادلاتی، بینیازی از دخالت واسطههای مالی و مراجع قضایی نسبت به سایر قراردادهای الکترونیکی دارند. پیادهسازی فرایند انعقاد این قراردادها در حقوق ایران نیازمند توجه به چالشهای این حوزه، از جمله نحوه احراز زمان و مکان انعقاد این قراردادها، چالشهای مرتبط با عیوب اراده، نظام مسئولیت و نظام پذیرش خطر است. حل این چالشها میتواند پذیرش این قراردادها در حقوق ایران را هموارتر کند. در این مقاله تلاش شده است با استفاده از آخرین آثار علمی منتشر شده و بررسی وضعیت فعلی نظام حقوق ثبتی ایران، ظرفیتها، بسترها، چالشها، نواقص، نارسائیها و راهکارهای موجود بررسی شوند.
خلاصه ماشینی:
(Kehrli, 2016: 5) با جمع تمامي تعاريف فوق و آنچه در مطالب آتي بيان خواهد شد، ميتوان قراردادهاي هوشمند را قراردادهايي الکترونيکي دانست که دربردارنده تمامي مقتضيات يک قرارداد در نظام حقوقي بوده ، پس از انعقاد به صورت کدهاي بهينه سازي شده در بستر بلاک چين بدون امکان تغيير مفاد آن ذخيره شده و قابليت بازيابي مفاد آن به هر شکل وجود دارد.
بنابراين پياده سازي قراردادهاي هوشمند در حقوق ايران بايد با تصويب قوانيني در جهت تعيين تکليف در خصوص نحوه احراز زمان و مکان اين قراردادها همراه باشد يا امکان پذيرش نظريه وصول در زمان انعقاد قرارداد در فرض مشخص بودن مخاطب اصل ساز با اصلاح قانون تجارت الکترونيکي فراهم شود.
با توجه به اينکه هنوز فناوري بلاک چين وارد نظام حقوقي ايران نشده است ، ميتوان از اين طريق که انعقاد اين عقود در فضاي الکترونيکي تحت دستورالعمل هاي داده شده به رايانه رخ ميدهد و پس از تأييد در بستر بلاک چين ثبت ميشود و بلاک چين نيز خود بستري عمومي است که ساير سيستم ها، از جمله سيستم ثبت اسناد و املاک نيز بدان متصل است ، ثبت سند در اين خصوص را به عنوان ثبت سند در سيستم اداره ثبت تلقي کرد.
com/information/what-is-the-difference-blockchain-and- database(20 June2018) Lin William Cong, Zhiguo He (2017), Blockchain Disruption and Smart Contracts, Social Science Research Network.