چکیده:
پژوهش حاضر، بازیها و ترفندهای بحثبرانگیز در حوزه زبان غزل پستمدرن را بررسی کردهاست و کوشیده با پرهیز از تعصب، زبان و بازیهای زبانی، این جریان را که گاه تا مرز زبانبازی و زبانپریشی پیش رفته، بررسی کند. نکته شایسته توجه در پژوهشهایی از این دست آن است که در تفکر پستمدرن، شاعر با زبان برخوردی متفاوت دارد و محقق در مطالعه چنین آثاری با غلبه زبان بر معنا و فرم بر محتوا روبهرو خواهد بود. در این دیدگاه، «زبان» ابزاری در خدمت معنا نیست، بلکه زبان و زیباییآفرینی آن میتواند هدف نهایی مولف باشد که این موضوع با معیارهای زیباییشناسانه محقق سنّتی منطبق نیست. اما سوال مهم در آسیبشناسی غزل پستمدرن این است که: هنجارگریزی/ هنجارستیزی شاعران پستمدرن و خروج آنها از قاعدهمندی زبان تا چه حد موجه است؟ و آیا قاعده و قانونی برای این هنجارشکنیهای زبانی هست؟ پژوهش پیش رو کوشیدهاست بازیهای زبانی رایج در غزل پستمدرن ایران را بررسی کند و به پرسشهای بالا پاسخ دهد.
خلاصه ماشینی:
اما سؤال مهم در آسيب شناسي غـزل پسـت مـدرن ايـن اسـت کـه : هنجـارگريزي/ هنجارستيزي شاعران پست مدرن و خروج آن ها از قاعده مندي زبان تا چه حد موجه است ؟ و آيا قاعـده و قانوني براي اين هنجارشکنيهاي زباني هست ؟ پژوهش پيش رو کوشيده است بازيهاي زبـاني رايـج در غزل پست مدرن ايران را بررسي کند و به پرسش هاي بالا پاسخ دهد .
مقدمه غزل پست مدرن که شاخه اي نوبرآمده از جريان ، تفکـر و ادبيـات پسـت مـدرن بـه شـمار ميآيد، از جديدترين پديده هاي ادبيات معاصر ايران است که به سبب ويژگيهاي خـاص آن ، مانند: شکست ساختار خطي و مألوف شعر، گريز از تک محوري، مرگ مؤلف ، تأکيد بر مشارکت خواننده در اثر، چندصدايي، چشم انداز متفاوت به فلسفه جهان ، به ويژه به علـت بازيهاي زباني و زبان بازيهاي ناشي از فرم گرايي، در جريان هاي متنوع دهه هـاي اخيـر بحث و جدل بسياري در باب آن پديد آمـد.
در شعر پست مدرن نيز اين کار به نوعي تشخص گاه زننده تبديل شده است : «رب تبـرک، عکـس مـن ، کنکـور تضـميني آواز "سوســن " در ميــان هــدفون چينــي » (موسوي، ١٣٩٤، الف : ٤٥) ٤.
شالبافان ، محمدرضا، (١٣٨٧)، الف ، همين فردا بود (فصلنامۀ غزل پست مدرن )، ش ٣ صحرايي، رضا، (١٣٨٦)، گريه روي شانه تخم مرغ ، کتابناک.
ـــــــــــــــــ، (١٣٨٧)، الف ، همين فردا بود (فصلنامۀ غزل پست مدرن )، ش ٣ مبلغ الاسلام ، محمد، (١٣٨٦)، گريه روي شانه تخم مرغ ، کتابناک.