چکیده:
آموزش عالی و رهبری هوشمند آن به عنوان یکی از مهم ترین ارکان نظام آموزشی هر کشوری محسوب می شود که می تواند نقش کلیدی در تعالی جوامع داشته باشد . رهبری هوشمند یکی از رویکردهایی است که صاحب نظران حوزة مدیریت به تازگی به آن توجه کرده اند؛ بنابراین، با توجه به نظریه های رهبری در الگوهای جدید تلاش می شود تا از زاویة خلاق و هوشمند به پدیدة رهبری نگریسته شود، لذا هدف این مقاله ارائه مدل رهبری هوشمند برای دانشگاهها است . در پژوهش حاضر برای طراحی الگوی بومی رهبری هوشمند از روش تحقیق کیفی و روش نمونهگیری مبتنی بر هدف و مصاحبه نیمه ساختار یافته با مدیران و اعضای هیات علمی دانشگاههای زاهدان استفاده شد. همه مصاحبهها ضبط، دستنویس و تایپ گردید. سپس در نرمافزار MAXQDA وارد و کدگذاری، طبقهبندی و توصیف شد و مطابق روش تحلیل محتوا، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت پس از مصاحبه با 20 نفر از خبرگان ، دستیابی به غنای اطلاعاتی ، اشباع و تکرار داده ها حاصل شد. لذا الگوی مورد نظر در قالب 426 کد ،89 مفهوم ،19 مقوله فرعی و 4 مقوله اصلی )رهبری عقلایی ، رهبری عاطفی ، رهبری معنوی و رهبری جمعی ) طراحی شد.
خلاصه ماشینی:
در پژوهش حاضر برای طراحی الگوی بومی رهبری هوشمند از روش تحقیق کیفی و روش نمونه گیری مبتنی بر هدف و مصاحبه نیمه ساختاریافته با مدیران و اعضای هیأت علمی دانشگاه های زاهدان استفاده شد.
درواقع رهبر معنوی از طریق ایجاد حساسیت نسبت به خود و دیگران و ماورا ء طبیعت در افراد سازمان ، آن ها را نسبت به شغل و کار خود علاقه مند میکند، سپس باعث برانگیختن آنان نسبت به وظایف کاری خود میشود و درنتیجه موجبات بقای معنوی آنان را فراهم میآورد (فرای، ٢٠٠٦)؛ بنابراین همان گونه که در جدول شماره ١ ملاحظه میشود رهبری معنوی بر اساس مطالعات نظری و اظهارنظرهای مشارکت کنندگان در ٧ مقوله تقسیم بندی گردیده است : (١- چشم انداز، ٢- ایمان به تحقق هدف ، ٣- عشق به نوع دوستی، ٤- معناداری در کار، ٥- عضویت ، ٦- تعهد سازمانی، ٧- بازخورد عملکرد رهبر).
این بعد رهبری شامل برانگیختن اعضای هیات علمی از طریق بینشی متعالی و فرهنگی بر مبنای ارزش های نوع دوستانه است که برای پرورش نیروی انسانی باانگیزه ، متعهد و بهره ور صورت میگیرد درنهایت ، رهبری جمعی با توجه به مقوله ارتباطات و توسعه شبکه ارتباطی و تبادل رهبر با گروه های کاری سعی در ایجاد تیم های تخصصی و خودگردان و افزایش روحیه کار تیمی که یکی از ضرورت های دانشگاه ها است را دارند .