چکیده:
مستندات تاریخی نشانگر آن است که قبل از ظهور اسلام، برخی از قبایل عرب شبه جزیره مسیحی بودهاند، و نفوذ آنان در مقاطعی از تاریخ، به اندازهای رسید که توانستند حکومت تشکل دهند. در این میان بعضی از قبایل عرب مسیحی، دارای سلسله مراتب کلیسایی بوده، و اسقف و کشیش داشتند، و در منطقه خود، کلیسا و صومعه بنا کرده بودند. پس از ظهور اسلام، کتاب آسمانی مسلمانان که خود را در امتداد ادیان ابراهیمی همچون یهودیت و مسیحیت میدید، به تصدیق انجیل پرداخت، و مسیحیان را اهل کتاب نامید؛ اما اندک اندک، باورهای بنیادین مسیحی را با انتقادهایی مواجه کرد، و از آنان خواست تا از باورهای نادرست خود دست بردارند. پس از این دعوت، برخی از مسیحیان شبه جزیره اسلام آوردند، و دیگر مسیحیان به پرداخت جزیه ملزم شدند.
خلاصه ماشینی:
آنان در سال دهم هجرت ، برای تحقیق پیرامون نبوت حضرت رسول به مدینه آمدند، اما با توضیحات ایشان قانع نشدند و قرار شد با یکدیگر مباهله کنند؛١اما جلالت پیامبر و همراهان او مانع این کار شد، و مسیحیان از مباهله صرف نظر کرده ، و به پرداخت جزیه تن در دادند.
پیامبر اسلام نیز در جواب نامه آنان فرمود تا چنین بنگارند: «انه من أسلم من یهودی أو نصرانی فإن له مثل ما لهم و علیه مثل ما علیهم ، و من کان علی یهودیته أو نصرانیته فإنه لایفتن عنها، و علیه الجزیۀ، علی کل حالم ذکر او أنثی، حر او عبد، دینار واف » (طبری ، ١٩٦٧، ٣: ١٢١)، هر کس که از میان یهودیان یا مسیحیان ، اسلام آورد مانند دیگر مسلمانان است ، و آنکس که بر یهودیت یا مسیحیت خود باقی بماند، از دین خود برگردانده نخواهد شد، بلکه باید جزیه پرداخت کند، و مقدار آن در سال بر هر فرد بالغی یک دینار است .
عمر از این حدیث چنین فهمید که غیر مسلمانان باید از شبه جزیره بیرون بروند، و تنها مسلمانان در آن ساکن باشند؛ اما برخی از دانشمندان شیعی، با انکار صدور چنین حدیثی از پیامبر اسلام ، این کار وی را مغایر با پیمان هایی دانسته اند که میان پیامبر و اهل کتاب نوشته شده بود، و به آنان اجازه میداد به ٩٦ شرط پرداخت جزیه و خودداری از انجام کاری بر علیه مسلمانان ، در جزیرة العرب زندگی کنند و بر آئین خود باقی بمانند (أبو الصلاح حلبی ، ١٤٠٤: ٣١٩؛ طبری آملی ، ١٤١٥: ٥٢٧).