چکیده:
ﮔﺎم ﺑﺮداﺷﺘﻦ ﺑﻪ ﺳﻮی ﺷﻬﺮ ﭘﺎﯾﺪار، ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی ﻫﻤﻪ ﺟﺎﻧﺒﻪ و اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ ﺑﺮای ﺑﺨﺶﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳﺖ، اﻟﮕﻮی ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﯿﺎن اﻓﺰا ﯾﮑﯽ از راﻫﺒﺮدﻫﺎی ﻣﻮﺛﺮ در ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﯾﺪار ﺷﻬﺮی ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﻟﺬا ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﯾﺪار ﺷﻬﺮی ﺑﺎ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺑﺮ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﯿﺎن اﻓﺰا در ﻧﻮاﺣﯽ ﻣﻨﻄﻘﻪ 19 ﺷﻬﺮداری ﺗﻬﺮان ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. روش ﺗﺤﻘﯿﻖ، ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ و ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ-ای، اﺳﻨﺎدی و ﻣﯿﺪاﻧﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺟﻬﺖ ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ اﻃﻼﻋﺎت از ﻧﺮم اﻓﺰار SPSS و Expert Choice و ﻣﺪل وﯾﮑﻮر ﻓﺎزی اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﺮرﺳﯽ و رﺗﺒﻪﺑﻨﺪی ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﯿﺎن اﻓﺰا در ﻧﻮاﺣﯽ 19 ﺷﻬﺮداری ﺗﻬﺮان ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﺮم اﻓﺰار Expert Choice ﻧﺸﺎن داد، در ﺑﯿﻦ ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎی ﻣﻄﺮح ﺷﺪه، ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻣﻌﯿﺎر ﮐﯿﻔﯿﺖ ﮐﺎرﺑﺮی اراﺿﯽ ﺑﺎ وزن ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه 0/435 و ﻣﻌﯿﺎر ﻧﻈﺎم ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﯽ ﺑﺎ وزن 0/011، ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ و ﭘﺎﯾﯿﻦﺗﺮﯾﻦ وزنﻫﺎ را ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص دادهاﻧﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺟﻬﺖ رﺗﺒﻪﺑﻨﺪی ﻧﻮاﺣﯽ ﻣﻄﻠﻮب ﺑﺮای اﺟﺮای ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﯿﺎن اﻓﺰا از ﻣﺪل وﯾﮑﻮر ﻓﺎزی اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ، ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن داد، در ﺑﯿﻦ ﻧﻮاﺣﯽ ﻣﻨﻄﻘﻪ 19 ﺷﻬﺮداری ﺗﻬﺮان، ﻧﺎﺣﯿﻪ ﯾﮏ ﺑﺎ Q ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه 0/678 ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ رﺗﺒﻪ را ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص داده اﺳﺖ. در واﻗﻊ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت اﻧﺠﺎم ﺷﺪه، ﻧﺎﺣﯿﻪ 1 ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻣﻄﻠﻮب ﺑﺮای ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﯿﺎن اﻓﺰا اﻧﺘﺨﺎب ﮔﺮدﯾﺪ. در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻘﺶ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﯿﺎن اﻓﺰا در ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﯾﺪار ﺷﻬﺮی، از رﮔﺮﺳﯿﻮن ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ ﺑﻪ روش ﮔﺎم ﺑﻪ ﮔﺎم اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ. ﯾﺎزده ﻣﺘﻐﯿﺮ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﺎ ﻣﺘﻐﯿﺮ ﻣﺴﺘﻘﻞ (ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﯾﺪار ﺷﻬﺮی) دارای راﺑﻄﻪ ﻣﻌﻨﺎداری در ﺳﻄﺢ 0/05=P ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ. ﮔﻮﯾﺎی اﺛﺮات ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﯿﺎن اﻓﺰا در ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﯾﺪار ﺷﻬﺮی ﻣﻨﻄﻘﻪ 19 ﺷﻬﺮداری ﺗﻬﺮان ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ.
خلاصه ماشینی:
همچنین جهت رتبهبندی نواحی مطلوب برای اجرای توسعه میان افزا از مدل ویکور فازی استفاده شد، نتایج نشان داد، در بین نواحی منطقه 19 شهرداری تهران، ناحیه یک با Q به دست آمده 678/0 بالاترین رتبه را به خود اختصاص داده است.
لذا بر اساس اهمیت این موضوع در پژوهش حاضر به بیان توسعه پایدار شهری با تاکید بر توسعه میان افزا در منطقه 19 شهرداری تهران پرداخته شده است.
لذا پژوهش حاضر به دنبال بررسی و کنکاش سئوالات ذیل میباشد: 1- از بین نواحی منطقه 19 شهر تهران کدام ناحیه مطلوبیت توسعه میان افزار را به خود اختصاص میدهد؟ 2- توسعه میان افزا به چه میزان در توسعه پایدار شهری موثر است؟ پیشینه پژوهش شفاعتی و همکاران (1392)، در پژوهشی تحت عنوان، نگرشی بر توسعه میان افزا و نقش راهبردی آن در توسعه پایدار شهری، به این نتایج دست یافتند، میان افزایی در قالب افزایش تراکم و بلند مرتبه سازی، قادر است جمعیت عظیمی را که به تدریج در حاشیه شهرها و مناطق پیراموانی اسکان مییابند، در خود جای دهد.
داداش پور و همکاران (1393)، در پژوهشی تحت عنوان، بررسی ظرفیت توسعه میان افزا در فضاهای موقوفه شهری مطالعه موردی: ناحیه 3 منطقه 2 شهر یزد، به این نتایج دست یافتند، در تعیین توسعه اراضی وقفی ناحیه مطالعاتی عوامل مدیریتی، نهادی با ضریب اهمیت 664/0، بیشترین تاثیر و عوامل کالبدی و فضایی با ضریب اهمیت 208/0، تاثیر کم و عوامل اقتصادی و اجتماعی هر یک با عدد 064/0 تاثیر ناچیزی در سنجش ظرفیت توسعه اراضی وقفی ناحیه مذکور دارند.