چکیده:
با توجه به اهمیت منطقهبندی استانهای کشور برای تولید هدفمند محصولات کشاورزی، هدف این تحقیق، گروهبندی استانهای تولیدکننده گندم دیم و آبی براساس شاخصهای مزیت فیزیکی و نوسان آن طی دوره 92-1362 با استفاده از روش تاکسونومی بود. نتایج نشان داد که در مجموع طی دوره 30 ساله، استان کرمانشاه با لحاظ شاخصهای مزیت مقیاس و کارایی و نوسان این شاخصها، حائز مناسبترین اولویت در تولید گندم آبی بود و استانهای کهگیلویه و بویراحمد، مرکزی، لرستان، گلستان، خراسان شمالی و ایلام در گروه دوم قرار گرفتند. استانهای مازندران و بهویژه گیلان در تولید گندم آبی در گروه و اولویت آخر دستهبندی شدند. در خصوص گندم دیم، استانهای کردستان، خراسان رضوی، آذربایجانغربی، کرمانشاه، همدان و زنجان حائز مناسبترین اولویت بودند و استانهای گیلان، مرکزی، سیستان و بلوچستان و خوزستان در گروه آخر اولویت تولید گندم دیم قرار گرفتند. درنهایت، نقشه الگویی مزیت تولید گندم به عنوان معیاری برای تخصیص حمایتها و سیاستگذاری در آینده ارائه شد.
خلاصه ماشینی:
اولویت بندی مناطق تولیدی گندم آبی و دیم در ایران بر مبنای شاخص های مزیت تولیدی سید شهاب میرباقری ١، حامد رفیعی ٢، حامد اکبرپور 3 تاریخ دریافت : ١٣٩٥/١٠/١٦ تاریخ پذیرش: ١٣٩٦/٧/٣ چکیده با توجه به اهمیت منطقه بندی استانهای کشور برای تولید هدفمند محصولات کشاورزی، هدف این تحقیق ، گروهبندی استانهای تولیدکننده گندم دیم و آبی براساس شاخص های مزیت فیزیکی و نوسان آن طی دوره ٩٢-١٣٦٢ با استفاده از روش تاکسونومی بود.
در یک جمع بندی کلی از مطالعات انجام گرفته می توان گفت که نتایج آنها تنها به مزیت دار بودن یا نبودن محصولات منتخب اشاره دارد اما در پژوهش حاضر علاوه بر تعیین مزیت ، استانهای کشور طی دوره بلندمدت ٣٠ ساله بر اساس الگوی مزیت منطقه بندی شده و نقشه جامع مزیت نسبی تولید گندم آبی و دیم جهت استفاده در سیاست گذاریهای آتی ارائه گردیده است .
همبستگی بین شاخص های مزیت مقیاس و مزیت کارایی گندم دیم و آبی (رجوع شود به تصویر صفحه) مأخذ: یافته های تحقیق 113 نتیجه گیری و پیشنهادها با توجه به نتایج به دست آمده از تاکسونومی و رتبه بندی کاشت محصول گندم دیم و آبی به تفکیک استان ها می توان نتیجه گرفت که استان های کرمانشاه، کهگیلویه وبویراحمد، مرکزی، لرستان، گلستان، خراسان شمالی و ایلام از مزیت قابل قبولی برای کشت گندم آبی برخوردار بوده و می توان این استانها را به عنوان استانهای دارای مزیت گندم آبی نسبت به سایر محصولات آبی در همان استان در مقایسه با شرایط مشابه درکشور معرفی نمود.