چکیده:
ﺷﺒﮑﻪ ﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻣﺠﺎزی از ﭘﺪﯾﺪه ﻫﺎی ﺟﺪﯾﺪی اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻣﺪت ﮐﻮﺗﺎه ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ اﺳﺖ در اﻏﻠﺐ ﺣﻮزه ﻫﺎی ﺳﯿﺎﺳﯽ، اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، اﻗﺘﺼﺎدی، اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ... ورود ﯾﺎﻓﺘﻪ و ﺑﻪ ﺗﺪرﯾﺞ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ﻣﺆﻟﻔﻪ ای ﺗﺄﺛﯿﺮﮔﺬار ﺷﻮد. اﯾﻦ ﺷﺒﮑﻪ ﻫﺎ از ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻫﺎ و ﻇﺮﻓﯿﺖ ﻫﺎی ﺑﺎﻟﻘﻮه و ﺑﺎﻟﻔﻌﻞ ﻓﺮاواﻧﯽ ﺑﺮای اﯾﻔﺎی ﻧﻘﺶ در ﺣﻮزه ﻫﺎ و ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﻮده و ﻗﺎدر ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺮ رواﺑﻂ ﻣﻮﺟﻮد ﺑﯿﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ و اﺟﺰای ﻣﻌﺎدﻟﻪﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﻮاﻣﻊ ﺑﺸﺮی ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺟﺪی ﺑﮕﺬارﻧﺪ. از ﺳﻮی دﯾﮕﺮ ﭘﺪاﻓﻨﺪ ﻏﯿﺮﻋﺎﻣﻞ از ﺿﺮورﯾﺖﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺗﻤﺎم ﺟﻮاﻣﻊ ﺑﺸﺮی و در ﺗﻤﺎم ادوار زﻣﺎﻧﯽ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ داﻣﻨﻪ آﺳﯿﺐ ﭘﺬﯾﺮی داراﯾﯽ ﻫﺎ، ﻣﻨﺎﻓﻊ و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺧﻮدی را در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺗﻬﺪﯾﺪﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﻤﮑﻦ ﮐﺎﻫﺶ دﻫﺪ. ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎﻫﺪف ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻇﺮﻓﯿﺖ ﻫﺎی ﺷﺒﮑﻪ ﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻣﺠﺎزی در راﺳﺘﺎی اﻗﺪامﻫﺎی ﭘﺪاﻓﻨﺪ ﻏﯿﺮﻋﺎﻣﻞ، ﺗﻼش ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺷﻨﺎﺧﺖ اﯾﻦ ﻇﺮﻓﯿﺖ ﻫﺎ، ﺑﺮﺧﯽ از ﮐﺎرﮐﺮدﻫﺎی ﺑﺎﻻ را ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار دﻫﺪ. روش ﺗﺤﻘﯿﻖ اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ، ﻣﻮردی- زﻣﯿﻨﻪ ای ﺑﻮده و ﺑﺮای ﺟﻤﻊ آوری ﯾﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎی ﻧﻈﺮی از ﻓﻦ ﺑﺮرﺳﯽ اﺳﻨﺎد و ﻣﺪارک ﻋﻠﻤﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻧﺘﯿﺠﻪ ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻫﺎی ﺷﺒﮑﻪ ﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻣﺠﺎزی در ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺟﻤﻊ آوری اﺧﺒﺎر و اﻃﻼﻋﺎت، ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎی اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ، ﺷﻨﺎﺳﺎﺋﯽ ﻧﺨﺒﮕﺎن و ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن و اﻧﺠﺎم ﻋﻤﻠﯿﺎت رواﻧﯽ، ﻣﻬﻢ ﺗﺮﯾﻦ وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎی اﯾﻦ ﺷﺒﮑﻪ ﻫﺎ در راﺳﺘﺎی اﻗﺪام های پدافند غیرعامل هستند.
خلاصه ماشینی:
نتیجه پژوهش حاضر نشان میدهد که قابلیتهای شبکههای اجتماعی مجازی در فرایند جمعآوری اخبار و اطلاعات، فعالیتهای اطلاعاتی، شناسائی نخبگان و متخصصان و انجام عملیات روانی، مهمترین ویژگیهای این شبکهها در راستای اقدامهای پدافند غیرعامل هستند.
شبکههای اجتماعی شاخص با توجه به اینکه هر شبکه اجتماعی کارویژههای خاصی را برای خود تعریف نموده و در حوزههای موردنظر به فعالیت میپردازد، مقایسه کلی این شبکهها امکان بررسی عملکرد و دامنه نفوذ و تأثیرگذاری آنها را فراهم نخواهد کرد.
تلاش نهادهای حاکمیتی ایالات متحده برای تداوم تسلط مطلق بر این حوزه در طول 25 سال گذشته بهگونهای بوده است که نظیر آنرا در کمتر حوزهای میتوان یافت زیرا شبکه جهانی اینترنت و به تبع آن شبکههای اجتماعی مجازی بستر بسیار مناسبی را فراهم کردهاند که امکان انجام بخش عمدهای از فعالیتها و اقدامهای عمومی و تخصصی در حوزههای دفاعی- امنیتی (اعم از فعالیتهای اطلاعاتی و ضداطلاعاتی، فعالیتهای نظامی رزمی، پشتیبانی رزمی و پشتیبانی خدمات رزمی و ...
در نتیجه شبکههای اجتماعی مجازی به دلیل حضور گسترده کاربران و تبادل اخبار و اطلاعات بین آنها بستر بسیار مناسبی برای انجام فعالیتهای اطلاعاتی هستند و حضور هر یک از نهادهای فعال در حوزههای مرتبط با مباحث و مسائل دفاعی- امنیتی در این فضا میتواند کاربردی همانند حضور آنها در محافل و مجامع عمومی باشد که در دنیای واقعی شکل میگیرند.
ظهور شبکه جهانی اینترنت و به تبع آن شبکههای اجتماعی مجازی، به معادلههای جوامع بشری منجربه توسعه ظرفیتهای بالقوه و بالفعل اغلب حوزههای فعالیت سازمانهای امنیتی- اطلاعاتی و ابزارها و تجهیزهای مورد استفاده آنها گردیده است.