چکیده:
ﻣﻔﻬﻮم آﻣﺎﯾﺶ ﺳﺮزﻣﯿﻦ درﺑﺮﮔﯿﺮﻧﺪة ﺗﻨﻈﯿﻢ رواﺑﻂ ﺑﯿﻦ ﺳﻪ ﻋﻨﺼﺮ اﺳﺎﺳﯽ اﻧﺴﺎن، ﻓﻀﺎی ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی اﻧﺴﺎن در ﻓﻀﺎ ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر اﺳﺘﻔﺎدة ﻣﻄﻠﻮب از ﺟﻤﯿﻊ اﻣﮑﺎﻧﺎت اﺳﺖ. اﻧﺪﯾﺸﮥ آﻣﺎﯾﺶ ﺳﺮزﻣﯿﻦ در ﻓﺮاﻧﺴﻪ ﺑﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه و ﺑﺮوز ﺑﯽﺗﻌﺎدﻟﯽ در ﺗﻮزﯾﻊ ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ ﺟﻤﻌﯿﺖ، ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ و ﺧﺪﻣﺎت ﺑﻌﺪ از ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﯽ دوم ﻇﻬﻮر ﮐﺮده، درﺣﺎﻟﯽﮐﻪ ﺳﺎﺑﻘﮥ آن در ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ ﭼﻬﺎر دﻫﮥ اﺧﯿﺮ اﺳﺖ. دﮔﺮﮔﻮن ﺷﺪن و ﺷﺪت ﻋﻤﻞ ﺗﻬﺪﯾﺪﻫﺎ دوﻟﺖ را ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﺮﺟﻊ ﺗﺄﻣﯿﻦ اﻣﻨﯿﺖ ﺑﯿﺶ از ﭘﯿﺶ ﺑﺎ دﻏﺪﻏﻪ ﻣﻮاﺟﻪ ﮐﺮده اﺳﺖ. ﺑﻪﻫﻤﯿﻦ ﺳﺒﺐ اﺟﺮای ﺑﺮﻧﺎﻣﮥ آﻣﺎﯾﺶ ﺳﺮزﻣﯿﻦ ﺑﻪ ﺧﺼﻮص در ﺣﻮزه دﻓﺎﻋﯽ، ﺑﺮای ﺗﺮﺳﯿﻢ وﺿﻌﯿﺘﯽ اﻣﻦﺗﺮ و ﮐﺎﻫﺶ آﺳﯿﺐﭘﺬﯾﺮی در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺗﻬﺪﯾﺪﻫﺎ ﯾﮑﯽ از روشﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ دوﻟﺖﻫﺎ ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ اﺟﺮای آن ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻫﻤﯿﺖ ﻣﻮﺿﻮع، اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎ روش ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ ﺑﻪدﻧﺒﺎل ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﻮزﯾﻊ ﻓﻀﺎﺋﯽ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎ و ﺟﻤﻌﯿﺖ در اﺳﺘﺎن ﺑﻮﺷﻬﺮ در ﻗﺎﻟﺐ آﻣﺎﯾﺶ دﻓﺎع ﺳﺮزﻣﯿﻨﯽ اﺳﺖ. ﻧﺘﯿﺠﮥ ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه ﮔﻮﯾﺎی آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻌﺪ از ﭘﯿﺪاﯾﺶ و ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ ﺷﺪن ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺮژی اﺳﺘﺎن، روﻧﺪ رﺷﺪ و ﺗﻮﺳﻌﮥ ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮی ﻃﯽ ﻧﻤﻮده و اﯾﻦ اﻣﺮ ﻧﻪﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﺟﺬب ﻧﯿﺮوی ﮐﺎر ﺧﺎرج از اﺳﺘﺎن ﮔﺮدﯾﺪه ﺑﻠﮑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﻬﺎﺟﺮت روﺳﺘﺎ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ را ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻧﻤﻮده ﺑﻪﻧﺤﻮیﮐﻪ روﻧﺪ ﺷﻬﺮﻧﺸﯿﻨﯽ از ﺳﺮﺷﻤﺎری ﺳﺎل 1375 ﺗﺎ ﺳﺎل1390 ﺑﺎ رﺷﺪ 5/16 درﺻﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺎ 2/68 درﺻﺪ ﻣﻘﺎم اول رﺷﺪ در ﮐﺸﻮر را ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ. ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎی ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ واﺑﺴﺘﮕﯽ ﻣﮑﺎﻧﯽ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎ، ﺑﺮای ﮐﺎﻫﺶ آﺳﯿﺐﭘﺬﯾﺮی ﻣﻨﺎﺑﻊ و ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﻫﺎی ﻣﻠﯽ ﻣﻮﺟﻮد در اﺳﺘﺎن ﺑﻮﺷﻬﺮ ﺑﺎﯾﺪ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺗﻠﻔﯿﻘﯽ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎی آﻣﺎﯾﺸﯽ، ﺳﯿﺎﺳﯽ- اﻗﺘﺼﺎدی و دﻓﺎﻋﯽ ﻣﺪﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد.
خلاصه ماشینی:
نتیجۀ بهدست آمده گویای آن است که بعد از پیدایش و عملیاتی شدن منابع انرژی استان، روند رشد و توسعۀ صنعتی سرعت بیشتری طی نموده و این امر نهتنها باعث جذب نیروی کار خارج از استان گردیده بلکه افزایش مهاجرت روستا به شهر را بیشتر نموده بهنحویکه روند شهرنشینی از سرشماری سال 1375 تا سال1390 با رشد 5/16 درصد نسبت به گذشته با 2/68 درصد مقام اول رشد در کشور را نشان میدهد.
یافتههای بهدست آمده نشان میدهد با توجه به وابستگی مکانی فعالیتها، برای کاهش آسیبپذیری منابع و سرمایههای ملی موجود در استان بوشهر باید همزمان تلفیقی از برنامههای آمایشی، سیاسی- اقتصادی و دفاعی مدنظر قرار گیرد.
با توجه به راهبرد دشمن در جنگهای اخیر مبنیبر انهدام مراکز ثقل و حیاتی و جمعیت کشور بهخصوص مناطق مرزی که بهگواه تاریخ بیشترین تخریب و آسیبپذیری را متحمل شده است، ما در این پژوهش ضمن مدنظر قرار دادن توزیع فعالیتها و جمعیت که با توسعۀ استان شدت بیشتری گرفته، بهدنبال آن هستیم تا بدانیم توزیع و آمایش فضائی جمعیت و فعالیتها در استان بوشهر از دیدگاه ملاحظات دفاعی چه وضعیتی دارد.
آیا دفاع در مناطق مرزی استان فقط بهصورت نظامی است یا به گونهای دیگر میتوان دفاع کرد (پدافند غیرعامل) با توجه به سؤال اصلی تحقیق ما به دنبال تأیید این فرضیهایم: بهنظر میرسد توزیع فضائی جمعیت و فعالیتهای صنعتی و اقتصادی در استان بوشهر افزایش آسیبپذیری در قبال حملههای احتمالی دشمن را بهدنبال خواهد داشت.
هدف تحقیق هدف این تحقیق بررسی وضعیت آمایش فضائی فعالیتها و جمعیت استان بوشهر، بهمنظور ارائۀ راهکار مناسب برای مقابله با تهدیدهای نظامی و کاهش صدمهها است.