چکیده:
امروزه و در روزگار ارتباطات و اطلاعات، گسترش بیشازحد اینترنت و دسترسی آسان و نامحدود به آن باعث شده است که فضای مجازی به یکی از مهمترین مجاری اطلاع رسانی در سطح جوامع تبدیل شود. استفاده فراگیر از اینترنت پیامدهای گوناگونی بر هویت فردی و جمعی و همچنین نگرشها و اعتقادات افراد داشته و فرصت های زیادی را در راستای یادگیری، انتقال باورها و تبدیل ارتباطات عمودی به ارتباطات افقی فراهم آورده است. این دریای بی کران اطلاعات، زندگی انسانها را در تمامی ابعاد و ازجمله بعد سیاسی تحت تاثیر قرار داده است. پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این سوال است که «اطلاعرسانی فضای مجازی چه نقشی در مشارکت سیاسی شهروندان دارد؟»
این پژوهش با روش توصیفی– تحلیلی و از طریق جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای به دنبال یافتن پاسخ پرسش مطرحشده است. یافته های پژوهش نشان میدهد که استفاده از فضای مجازی بر دو مولفه اصلی مشارکت سیاسی یعنی فرهنگ سیاسی و جامعه پذیری سیاسی شهروندان تاثیر قابلتوجهی دارد و چنانچه نظام حاکم از این ظرفیت بهدرستی استفاده کند می تواند از آن در راستای افزایش مشارکت سیاسی فعال شهروندان بهرهبرداری نماید و در صورت غفلت نظام حاکم و استفاده حریفان از ظرفیت اطلاع رسانی فضای مجازی، می تواند به ابزاری در راستای هدایتدادن شهروندان به مشارکت انفعالی و یا حتی مشارکت اعتراضی بدل شود.
خلاصه ماشینی:
دیدگاه لوسین پای 3 : پای برای جامعهپذیری سیاسی به سه مرحله معتقد است: 1- فرایند جامعهپذیری پایه؛ که در این مرحله کودک با فرهنگ جامعه آشنا میشود و هویت خود را پیدا میکند.
شبکههای اجتماعی و انتخابات اینترنت مخاطبانی را جذب میکند که شاید علاقهی چندانی به مبارزات انتخاباتی ندارند، مانند جوانها و کمسنوسالها، اما بهدلیل استفاده از فناوریها، جلب این موضوعات میشوند؛ چون جوانان ارزش و اهمیت بیشتری برای فناوری قائل هستند، با کمکگرفتن از تواناییهای فضای مجازی و بهویژه شبکههای اجتماعی، میتوان مشارکت آنها را در انتخابات به میزان زیادی بالا برد.
پیشنهادها استفاده هر چه بیشتر نهادهای آموزشی و فرهنگی مانند وزارت آموزشوپرورش، وزارت فرهنگ و علوم و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از ظرفیت فضای مجازی در راستای احیا و تحکیم هویت ایرانی- اسلامی، بالا بردن آگاهی و شناخت آحاد جامعه از تهدیدات فضای مجازی در تغییر نگرشها و اعتقادات درونی، جمعآوری، رصد، پایش و تحلیل اخبار و اطلاعاتی که در فضای مجازی مبادله میشوند، توسط نهادهای اطلاعاتی، شناسایی و بهکارگیری نخبگان و صاحبنظران در حوزههای اجتماعی و سیاسی و اتخاذ تصمیمهای کارشناسیشده و بهموقع در برخورد با پدیدههایی که از طریق فضای مجازی ظهور میکنند و بهسرعت منتشر میشوند، ایجاد و راهاندازی شبکههای اجتماعی مجازی بومی توسط وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با رویکرد آگاهسازی، آموزش، ارتقاء بصیرت سیاسی و ...