چکیده:
مطالعه حاضر بهمنظور بررسی ماهیت علمی تحقیقات اقدامپژوهی انجام گرفته توسط معلمان پژوهنده، انجام شد. رویکرد این پژوهش آمیخته (کمی-کیفی) و در آن از دو روش توصیفی و تحلیل اسناد استفادهشده است و دارای دو جامعه آماری بود؛ 1. جامعه اول: کلیه معلمان مقطع ابتدایی شهر سنندج که حداقل یکبار تحقیق اقدامپژوهی انجام داده بودند. 2. جامعه دوم: کلیه گزارشات اقدامپژوهی برتر استانی که در دورههای دوازدهم و سیزدهم برنامه معلمپژوهنده به دبیرخانه مرکزی معلمپژوهنده ارسال شدهاند که طبق آمار اعلام شده توسط پژوهشکده تعلیم و تربیت استان کردستان، شامل 36 گزارش بود. برای تعیین حجم نمونه در بخش کمی از نمونهگیری در دسترس و در بخش کیفی از نمونهگیری هدفمند استفاده شد. پرسشنامه، چکلیست و مصاحبه نیمه ساختارمند نیز برای گردآوری دادهها به کار برده شد. جهت بررسی روایی صوری پرسشنامه به نظر ده نفر از معلمان پژوهنده برتر استناد گردید، همچنین جهت سنجش پایایی از ضریب آلفایکرانباخ استفاده شد که مقدار آن برای پرسشنامه برابر با (89/0) و برای چکلیست (77/0) بود. نتایج پژوهش نشان میدهد که معلمان دیدگاه مثبتی نسبت به روش تحقیق اقدامپژوهی برای بررسی و حل مسائل آموزشی دارند و تمایل زیادی دارند از رویکرد تفسیری برای انجام اقدامپژوهی استفاده کنند، اما بررسی گزارشات اقدامپژوهی بیانگر کیفیت پایین این گزارشات از لحاظ علمی بود. در واقع معلمان در مرحله جمعآوری و تحلیل اطلاعات از روشهای مناسبی استفاده نکردهاند و ابزار مورد استفاده، دقت و روایی لازم را ندارند. نتایج همچنین نشان داد که معلمان در رعایت اصول اخلاقی تا حدودی موفق عمل کردهاند.
Abstract: the present study investigated the scientific nature of action research reports provided by teacher researchers. This study was conducted within a qualitative-quantitative approach through descriptive as well as analytic methods. The statistical population included all the primary school teachers in Sanandaj who had conducted action research at least for one time. The corpus included all the action research reports sent to central secretariat for the 12th and 13th courses of action research program in Kordestan (36 reports). In the quantitative phase the convenience sampling and in the qualitative phase the purposive sampling was used as the sampling methods. Questionnaires, checklists, and semi-structured interviews were used for the purpose of gathering data. The reliability of instrument was checked by Cronbach's alpha which estimated .89 for questionnaire and .77 for checklist. The results showed that teachers have positive viewpoints toward action research for identifying and finding solutions for educational issues. The analysis of the reports revealed a poor scientific basis in teacher's reports. They did not employ effective methods for data collection and analysis and the instruments had poor reliability and validity.