چکیده:
مهاجرتها چه بهصورت بینالمللی جریان یابند و چه در داخل مرزهای یک کشور رخ دهند، همواره موجب کاهش جمعیت نواحی مهاجرفرست و افزایش جمعیت نواحی مهاجرپذیر میشوند. این افزایش و کاهش در مواردی کند و مستمر و در مواردی نیز تند و مقطعی است. این مطالعه با روش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از مطالعات اسنادی، تحلیل دادههای سرشماری نفوس و مسکن و سالنامههای آماری، با استفاده از نرمافزارهای Excel و GIS روند جابجاییهای جمعیتی استان خوزستان را در ابعاد مهاجرتهای بین استانی طی دو دههی اخیر و تأثیر آن بر متوسط رشد سالانهی جمعیت استان را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است. نتایج نشان میدهد که در سال 1385، استان خوزستان با خالص مهاجرتی 108209- نفر، سومین استان مهاجرفرست کشور و در سال 1390، با خالص مهاجرتی 54530- مهاجرفرستترین استان کشور بوده است. استانهای اصفهان، تهران و فارس بیشترین دریافتی مهاجر را از استان خوزستان داشتهاند. متوسط نرخ رشد واقعی جمعیت استان در سال 1385، 8/1 درصد و در سال 1390، 16/0 درصد کاهش یافته است. همچنین 25/0 درصد در سال 1385 و 62/0 درصد در سال 1390 از کاهش رشد جمعیت در استان ناشی از اثر مهاجرت بوده است.
خلاصه ماشینی:
اين مطالعه با روش توصيفي ـ تحليلي وبا استفاده از مطالعات اسنادي، تحليل دادههاي سرشماري نفوس و مسکن و سالنامه هاي آماري، با استفاده از نرمافزارهاي Excel و GIS روند جابجاييهاي جمعيتي استان خوزستان را در ابعاد مهاجرتهاي بين استاني طي دو دهه ي اخير و تأثير آن بر متوسط رشد سالانه ي جمعيت استان را مورد تجزيه و تحليل قرار داده است .
اين استان از نظر جابه جايي جمعيت در نيم قرن اخير (سرشماري ١٣٣٥ تا ١٣٩٠) در مقايسه با ساير استانهاي کشور، تغييرات 1 migration 2population growth rate عمدهاي داشته است .
از آنجاييکه تحليل هاي جمعيتي نقش بسيار مهمي در برنامه ريزيهاي توسعه ي هر کشور ايفا ميکنند و برنامه ريزي و آيندهنگري بدون تحليل صحيح و همه جانبه مسائل جمعيتي از جمله مهاجرت غير ممکن ميباشد؛ لذا هدف اصلي در اين تحقيق شناسايي ساختار و روند مهاجرتهاي بين استاني استان خوزستان طي دو دهه ي اخير و تأثير آن بر ميزان رشد جمعيت استان است .
جدول ٣: مهاجرت بين استاني در سالهاي ١٣٨٥ تا ١٣٩٠ استان خوزستان (رجوع شود به تصوير صفحه)وضعيت مهاجران خارج شده از استان خوزستان طي دوره ي ٩٠-١٣٨٥ نتايج سرشماري نفوس مسکن مرکز آمار ايران در سال ١٣٩٠ نشان ميدهد که گروه سني ٢٩-١٥ ساله ، ٤٨ درصد کل مهاجرين برونکوچ را در بر مي گيرد در حالي که نسبت اين گروه سني در ترکيب سني کل جمعيت استان حدود ٣٠ درصد است .
KeyConcepts:Immigration, Population Growth, Khuzestan Province 1 Master of Science in Demography, University of Tehran, Tehran, Iran (Corresponding Author),davoudshahpari@yahoo.