چکیده:
پس از برجام، دورۀ جدیدی از روابط اقتصادی میان ایران و گرجستان آغاز شد. از مؤلفههایی که سبب انگیزۀ ایرانیها برای سرمایهگذاری در گرجستان شد، روابط نزدیک میان گرجستان و اتحادیۀ اروپا بود. در سال ۲۰۱۴ موافقتنامۀ تجارت آزاد عمیق و همهجانبه میان اتحادیۀ اروپا و گرجستان امضا شد. از این تاریخ، گرجستان از امتیازهایی در روابط اقتصادی با اتحادیۀ اروپا بهرهمند شد. بنابر برخی مفاد این قرارداد، اروپاییها امتیازهایی برای دولتهای سوم فعال در گرجستان نیز در نظر گرفتند. پرسشی که پیش میآید این است که بستن این موافقتنامه چه فرصتهایی را برای جمهوری اسلامی ایران برای پیشبرد سیاستهای اقتصادی خود در گرجستان فراهم میآورد و آیا میتواند سبب نزدیکی بیشتر ایران و اروپا شود؟ در پاسخ، میتوان گفت که بندهای مربوط به صادرات بدون تعرفه، قوانین مبدأ و آزادسازی ویزا با اروپا که در این قرارداد گنجانده شده است فرصتهای بزرگی را برای ایران فراهم میآورد و میتواند سبب افزایش سطح روابط میان ایران و گرجستان و همچنین بهبود روابط میان ایران و اتحادیۀ اروپا شود. این همکاریها در دو حوزۀ انرژی و حملونقل نمود مییابد. برای بررسی این فرضیه از نظریۀ وابستگی متقابل استفاده میکنیم. مفروض است که روابط مثبت ایران و اروپا در حال حاضر، زمینه را برای بازیگری مؤثر ایران در گرجستان فراهم کرده است و میتواند بهعنوان عامل مهمی در برابر فشارهای آمریکا و روسیه عمل کند و به گرجستان پشتوانهای برای تعمیق روابط دهد.
خلاصه ماشینی:
پرسشـي کـه پيش ميآيد اين است که بستن اين موافقت نامه چه فرصت هايي را براي جمهوري اسلامي ايران بـراي پيشبرد سياست هاي اقتصادي خود در گرجستان فراهم ميآورد و آيا ميتواند سبب نزديکي بيشتر ايران و اروپا شود؟ در پاسخ ، ميتوان گفت که بندهاي مربـوط بـه صـادرات بـدون تعرفـه ، قـوانين مبـدأ و آزادسازي ويزا با اروپا که در اين قرارداد گنجانده شده است فرصت هاي بزرگي را بـراي ايـران فـراهم ميآورد و ميتواند سبب افزايش سطح روابط ميان ايران و گرجستان و همچنين بهبود روابط ميان ايران و اتحاديۀ اروپا شود.
حال اين پرسش مطرح ميشـود کـه بسـتن اين موافقت نامه چه فرصت هايي را براي جمهوري اسلامي ايـران بـراي پيشـبرد سياسـت هـاي اقتصادي خود در گرجستان فراهم ميآورد و آيا ميتواند سبب نزديکي بيشتر ايران و اروپا نيـز شود؟ در پاسخ ، اين فرضيه مطرح است که بندهاي مربوط به صادرات بـدون تعرفـه ،٤ قـوانين مبدأ٥ و آزادسازي ويزا با اروپا که در اين قرارداد گنجانده شده اسـت فرصـت هـاي بزرگـي را براي ايران فراهم ميآورد و ميتواند سبب افزايش سطح روابط ميان ايران و گرجستان و بهبود 1.
شايان ذکر است ، تمامي طرح ها در سال هـاي ٢٠١٠ تـا ٢٠١٤ نوشـته شده بود و در آن لزومي نيافته بودند کـه نقـش و جايگـاه ايـران در منطقـه را بررسـي کننـد و نقشۀ راهي دربارة تعامل با ايران در قفقاز پيش بيني کنند؛ ولي بعد از برجام ، اين ديـدگاه تغييـر کرد و هم اکنون به عنوان يکي از بازيگران آيندة قفقاز مطرح است و در سياست اتحاديـۀ اروپـا براي بعد از سال ٢٠٢٠ مورد ارزيابي قرار خواهد گرفت )٢٠١٧ ,Kazemzadeh(.