چکیده:
در دورۀ قاجار اتفاقاتی در ایران رخ داد که برای جامعۀ آن روز تازگی داشت؛ یکی از آنها شروع نقشهبرداری علمی و مدرن توسط خود ایرانیان بود. تا قبل از این اتفاق در جامعۀ ایرانی متنی توصیفی در قالب مدرکی به نام «حدنامه» تنظیم میشد که ماحصل تلاش جمعی چند خبرۀ موثق آشنا با موضوع و محیط و جغرافیای محلی بود. با آنکه نقشهبرداری جدید در ایران نسبت به فرانسه دیر شروع شد. اما در زمان کوتاهی تنی چند از نقشهبرداران از جمله میرزا عبدالرزاق مهندس بغایری موفق شدند علاوه بر تهیه نقشههای مناطق مرزی از شهرها و مناطق روستایی حسب نیاز دولت و مالکان، نقشههایی نیز در مقیاسهای مختلف تهیه نمایند، این اتفاق در راستای نوسازی جامعۀ ایرانی اقدامی سرنوشتساز بود که در ابتدای دورۀ پهلوی با ندیده گرفتن نیروی داخلی این توان بالقوّه به حاشیه رانده شد.
خلاصه ماشینی:
com (دريافت : ١٣٩٨/٠۴/٣١، پذيرش : ١٣٩٨/٠۶/١٠) چکيده در دورٔە قاجار اتفاقاتي در ايران رخ داد که براي جامعۀ آن روز تازگي داشت ؛ يکي از آنها شروع نقشه برداري علمي و مدرن توسط خود ايرانيان بود.
اما در زمان کوتاهي تني چند از نقشه برداران از جمله ميرزا عبدالرزاق مهندس بغايري موفق شدند علاوه بر تهيه نقشه هاي مناطق مرزي از شهرها و مناطق روستايي حسب نياز دولت و مالکان ، نقشه هايي نيز در مقياس هاي مختلف تهيه نمايند، اين اتفاق در راستاي نوسازي جامعۀ ايراني اقدامي سرنوشت ساز بود که در ابتداي دورٔە پهلوي با نديده گرفتن نيروي داخلي اين توان بالقوه به حاشيه رانده شد.
با آنکه تحقيقات نسبتا زيادي در بارٔە مهندس بغايري وجود دارد، اما تاکنون تعداد تقريبي نقشه هاي وي اعلام نشده است .
ظاهرا، اين امين آباد نسبت به امين آبادهايي که در محدودٔە تهران وجود دارد جوان تر از بقيه است ، چراکه در «نقشۀ بعضي بلوکات دارالخلافه تهران » که عبدالرسول مهندس اصفهاني در سال ١٢٨٠ق /١٨٦٤م ترسيم کرد، (شيرازيان ، ١٣٩۵، ص ٢٠؛ سلطاني، ص ١١٧‐١٣٤) امين آبادي در حوالي قرچک وجود ندارد (نکـ.
برگرفته از دومين نقشۀ مهندس بغايري البته با توجه به گورستان ، باغچه ها، و چند رشته قنات بعيد است اين قريه در طول هشت سال چنين رشدي داشته باشد.
مسعود انصاريگفته است مهندس بغايري براي امرار معاش حسب نياز مردم به تقويم و تقسيم ، نقشه برداري ميکرده و اين نقشه ها در مقياس يک چهار هزارم ذرعي بوده و شماره بندي داشته است (همو، ص ٢١٨).