چکیده:
دراوایل دهه ۱۳۴۰ ش /۱۹۶۰ میلادی، رژیم پهلوی دوم براثر فضارهای داخلی و خارجی تاگزیرازانجام دادن اصلاحات در ایران گردید که به انقلاب سفید شاه
و مردم معروف شد. هدف رژیم ازانجامدادن این اصلاحات،فاصلهگیری از طبقة متنف سننی وآنکا به گروههای جدید بویژه کشاورزان و طبقة متوسط جدید بود.
از این رو در برنامة انقلاب سفید اصولی مثل اصلاحات ارضی، سهیم کردن کارگران در سود کارخانهها و ایجاد سپاه دانش گنجانده شد. اصلاحات از بالا توسط
رژیم در حالی صورت می گرفت که از یک طرف افزایش استبداد واز طرف دیگرگسترش نفو ذآمریکا در ایران، باعث مخالفت گروههای مختلف اجتماعی گردیدند.
اختناق حاکم بر جامعه سبب گردید تا بسیاری از روشنفکران در صدد برآیند که در قالب شعر و رمان، انتقادات خود و سایرگروههایی را که تحت تاثیر تغییرات ناشی
از برنامههای انقلاب سفید بودند. بیان کنند. لا با توجه به چنین پیشینهای هدف این پژوهش این است که با استفاده از رمانهای سیاسی و اجتماعی همین
پیامدهای اصلاحات ارضی بر زندگی کشاورزان را بازتاب دهد، ضمن اینکه برای نقویت جنبه علمی پژوهش از نظریة جامعهشناسی ادبیات لوسین گلامن استفاده
شده است.این پژوهش از نوع توصیفی -تحلیلی است. روش تحقیق، اسنادی -کتابخانهای است. گردآوری اطلاعات در این پژوهش با استفاده از فیشبرداری اسناد
و نشریات تخصصی و تحلیل رمانهای سیاسی و اجتماعی این دوره با محوریت زندگی کشاورزان است.نتایج پژوهش نشان میدهد که در این دوره نویسندگان
در قالب رمان و شخصیتهای آن، به انتقاد از وضع موجود کشاورزان پرداختهاند و اصلاحات ارضی را عاملی در بدنرشدن شرایط کار و زندگی در روستاها دانستهاند.
خلاصه ماشینی:
لذا با توجه به چنین پیشینه ای هدف این پژوهش این است که با استفاده از رمان های سیاسی و اجتماعی همین دوره ، پیامدهای اصلاحات ارضی بر زندگی کشاورزان را بازتاب دهد، ضمن اینکه برای تقویت جنبۀ علمی پژوهش ، از نظریۀ جامعه شناسی ادبیات لوسین گلدمن استفاده شده است .
جامعه شناسی ادبیات ، ساختارگرایی تکوینی، انقلاب سفید، اصلاحات ارضی، رمان اجتماعی An examination of the Impacts of “Land Reform” in Iranian s١٩٧٠ ـ s١٩٦٠ Farmers’ Life in Political and Social Novels Atefeh Foroughi4 / Hossein Masoudnia5 / Seyed Javad Emamjomezadeh6 Abstract “White Revolution” a name for social and economic reforms that Mohammad Reza Pahlavi confrmed in the 1960s and the 1970s was actualized as a result of growing domestic and international pressures.
١ـ ٢ـ سؤال تحقیق با توجه به این پیشــینه ، محور اصلی پژوهش حاضر این ســؤال است که برنامۀ اصلاحات ارضی در دهه های ٤٠ و ٥٠ شمســی چه تأثیری بر زندگی کشــاورزان در ایران داشــته است ؟ و این موضوع چگونه در رمان های سیاسی و اجتماعی این دوره به تصویر کشیده شده است ؟ ١ـ ٣ـ فرضیه تحقیق فرضیۀ پژوهش بر این مبناســت که روشــنفکران این مقطع با اســتفاده از ادبیات سیاســی به ویژه رمان های انتقادی ، در صدد ترسیم نارضایتی خود و کشاورزان برآمده اند.
به نظر او «از آنجا که رمان در اصل ، در سرتاســر نخســتین بخش تاریخ خود، نوعی زندگی نامه و وقایع نامۀ اجتماعی بوده اســت ، جامعه شناســان ادبیات توانســته اند نشــان دهند که این وقایع نامه اجتماعی کمابیش جامعۀ عصر خود را منعکس کرده است ، اما برای اعلام چنین نظری به راستی نیازی نیست که جامعه شناس باشیم .