چکیده:
بزرگ علوی یکی از پیشگامان داستاننویس ایران است که مانند همه نویسندگان در نوشتههای خود از علم بیان به ویژه رکن مهم آن ـ تشبیه ـ سود جستهاست. در این نوشتار تلاش بر این است تا از طریق روش توصیفی ـ تحلیلی، تشبیهاتی که علوی در دو مجموعه داستان «چمدان» و «ورق پارههای زندان» به کار برده است، مورد بررسی قرار گیرد. علوی در داستان «چمدان» که دید چپگرایانه آشکاری ندارد، تشبیهاتش بیشتر معطوف به توصیف زنان و طبیعت است؛ اما در «ورق پارههای زندان»، تشبیهاتش بیشتر با زمینه اندیشه چپی همراه است و میتوان ردپای اندیشه مارکسیستی را در آن دید. علوی در تشبیهات بیشتر به توصیف اشخاص، زندان، اشیا و... پرداخته است. «تشبیه مرکب» نیز بیشتر تشبیهات آثار بزرگ علوی را شامل میشوند.
خلاصه ماشینی:
طبقه بندي تشبيهات در دو مجموعه داستان «چمدان » و * «ورق پاره هاي زندان » از بزرگ علوي 1 ميثم زارع دانشجوي دکتري زبان و ادبيات فارسي دانشگاه شيراز چکيده بزرگ علوي يکي از پيشگامان داستان نويس ايران است که مانند همه نويسـندگان در نوشته هاي خود از علم بيان به ويژه رکن مهم آن ـ تشبيه ـ سود جسته اسـت .
بـزرگ علوي يکي از ارکان داستان نويسي معاصر نيز از تشبيه در داستان هايش بهره بـرده اسـت کـه ميتوان با توجه به تشبيهات بکار برده در نوشته هايش به انديشه هاي او پي برد؛ زيـرا «انسـان به وسيله نحو و کارکردهاي خاص زبـان ادبـي، در جهـان شـباهت هـا (تشـبيه ) و اشـارت هـا (استعاره ) و نمادهايي پديد ميآورد که خاص فرهنـگ و انديشـه اوسـت و حتمـا و بايـد بـا شباهت ها، استعاره ها و نمادهاي زبان موجودات سياره هاي ديگر کيهـان فـرق داشـته باشـد؛ چراکه لاجرم خود انسان با آنها فرق دارد» (مندنيپور، ١٣٨٤: ٢٣٠).
. ٢-٢- تشبيه در داستان هاي علوي در اين پژوهش تـلاش بـر ايـن اسـت تـا تشـبيه در داسـتان هـاي بـزرگ علـوي در دو مجموعه داستان «چمدان » و «ورق پاره هاي زندان » مورد بررسي قرار گيرد.
بزرگ علوي بيشترين تشـبيهات را بـراي توصـيف زنـدان ، مبـارزان ، زنان ، دورٔە مدرن و انديشه هاي حزبي به کار برده است که اين توصيفات بيشتر بـا تشـبيهات از طبيعت ، حيوانات ، وسايل جامعۀ مدرن و...