چکیده:
نسب بهوسیله رابطه خونی طفل با پدر و مادر تحقق پیدا میکند و آثار نسب شرعی عبارتند از حرمت نکاح، حضانت، تربیت، ولایت قهری، الزام به انفاق و توارث. اثبات نسب مادری سادهتر از اثبات نسب پدری است زیرا دوران بارداری و زایمان بهراحتی قابل انکار نیست و طبق قانون ظرف 15 روز پس از تولد نوزاد، باید به دنیا آمدن او در یکی از حوزههای ثبت احوال اعلام و برای وی شناسنامه گرفته شود. اما اثبات نسب پدری با توجه به آزادی مردان در امر ازدواج موقت با دشواریهایی فراوان همراه است؛ هر چند امروزه با پیشرفت علم و انجام آزمایشات مختلف، اثبات نسب سادهتر شده است اما بهدلیل گرانی و در دسترس نبودن این آزمایشات اثبات نسب پدری همچنان دشواریهایی به همراه دارد. در این مقاله اثبات نسب در حقوق ایران و مصر مورد بررسی قرار گرفته و مشخص گردید از آنجاییکه حقوق مصر همانند حقوق ایران مبتنی بر فقه اسلام است در خصوص اثبات نسب احکام تقریباً یکسانی دارد، مگر در مواردی که به بیان آنها خواهیم پرداخت.
خلاصه ماشینی:
احکام و آثار اقرار به نســب به طور معمول در مورد پدر مطرح ميشــود، ولي دکتر کاتوزيان در اين باره اشـــاره ميکند که «مفاد ماده ١٢٧٣ قانون مدني در اثبات نسب مادري نيز اجرا مي شود و ارتباط کامل نسب مشروع مادري و پدري باعث شده اســـت که قانونگذار بيهيچ قيدي در اين باره حکم کند و گاه نيز به دليل شـــايع بودن دعاوي مربوط به نسب پدري، تنها به بيان قواعد اثبات اين نسب بپردازد.
برخي حقوقدانان آزمايش خون را که در مورد احراز نســب صــد در صــد قابل اطمينان نيست را به عنوان جزيي از اماره قضايي به حساب ميآورند که ميتواند مورد توجه قاضي واقع شود چون در صورتي که گروه خوني دو نفر يکي باشد يا از ترکيب خون پدر و مادر ادعايي حاصل شود، نميتوان اين امر را مثبت و دليل حتمي بر وجود نسب دانست زيرا گروه هاي خوني محدوداست واشخاصي که از يک گروه خوني باشند،بسيارند.
شرط وجود رابطه زوجيت در حقوق مصر به صراحت براي نسب مشروع پيش بيني نشده اسـت و حقوقدانان مصـري نيز، با توجه به تحقيق به عمل آمده ، به طور مسـتقل به اين موضــوع نپرداخته اند اما با توجه به ماده ٤ قانون طفل مصــوب ٢٠٠٨ که حق نســب را براي طفلي ميداند که از والدين شــرعي متولد شــده اســت و همچنين ماده ١٥ قانون شماره ٢٥ مصوب ١٩٢٩ که بيان ميدارد: دعواينسب در صورتيکه عدم نزديکي بين زوجين از زمان عقد قطعي باشــد، پذيرفته نميشــود، ميتوان اســتنباط کرد که شــرط زوجيت در حقوق مصر نيز پيش بيني شده است .