چکیده:
ساختار طرحریزی توسعۀ شهری در کشور ما دارای بنیانهای غیرمنعطف، ناکارآمد و با رویکرد کارکردی هندسهگراست که ناکارآمدی نظری و روششناختی پارادایم آن، یعنی برنامهریزی متمرکز، بیش از پیش بر ضعف و ناکارآمدی آن صحه میگذارد. در این فرایند، رویکرد برنامهریزی راهبردی با دگرگونی ساختار برنامهریزی در دو بخش تصمیمسازی و تصمیمگیری، اسلوبی منعطف، مشارکتی و شفاف را در عرصۀ طراحی توسعۀ شهری فراهم کرده است. کاربست این رویکرد نیازمند شناخت اولویتها، تأثیرها و چالشهای پیش رو برای درک از واقعیت موجود آن در فرایند توسعۀ شهری است. در این راستا، پژوهش حاضر با ماهیت «کاربردی- توسعهای» و با روششناسی «توصیفی- تحلیلی» انجام شده است. جامعۀ نمونۀ پژوهش، 50 نفر از کارشناسان و نخبگان مرتبط با موضوع پژوهش هستند که به شیوۀ دلفی هدفمند انتخاب شدهاند. ابزار تحلیلی پژوهش با توجه به اهداف آن، مدل حداقل مجذورات لگاریتمی فازی FLLS و مدلسازی معادلات ساختاری AMOS است. نتایج حاکی از آن است که سیاستگذاری بهعنوان مهمترین مرحلۀ ساختار راهبردی مبتنی بر تصمیمسازی و مرحلۀ اصلاح و بازنگری طرحها بهعنوان مهمترین مرحلۀ ساختار راهبردی مبتنی بر تصمیمگیری دارای بیشترین اولویت برای ایجاد تحولات ساختاری در طرحریزی توسعۀ شهری کلانشهر اصفهان است. تبیین ارتباط ساختاری مراحل ساختاری برای تبیین تحققبخشی طرحریزی راهبردی در کلانشهر اصفهان، نشان از معناداری ارتباط ساختاری و ضرایب رگرسیونی وزندار بهدستآمده در این فرایند، نشان از اهمیت پیشران اصلاح و بازنگری طرحها در تبیین ارتباط ساختاری پیشرانهای هشتگانه در تحقق طرحریزی راهبردی در کلانشهر اصفهان دارد.
خلاصه ماشینی:
در این راستا، مرور منابع و کارکردهای حاصل شـده نشـان مـیدهـد طـرح ریـزی توسعۀ شهری در این رهیافت ، خصوصیاتی همچـون اتکـا بـه خردگرایـی علمـی، تمامیـت خـواهی، گرایش به تفکرات هندسی و کالبدی (٢٩ :٢٠١٧ ,Young)، منطقه بنـدی ضـابطه ای – کالبـدی، تعیـین استانداردهای قطعی (به صورت سرانه ) بـرای کـاربری اراضـی شـهری (بهزادفـر، ١٣٨٩: ٣٢)، نقـش بیسابقۀ دولت در سازمان دهی، طراحی و تدوین طرح ها، داشتن ساختار کارکردی ناقص بـه صـورت «تهیه ، تحلیل و اجرا» آن هم به شیوة از بالا به پایین (شریف زادگـان و نـدایی طوسـی، ١٣٩٣)، ارائـۀ برنامه ریزی و چشم انداز طولانیمدت برای سامان دهی کالبدی و اقتصادی شهرها در طرح های توسعه (عبدی دانش پور، ١٣٨٩: ٢٦) و تمرکز بر ساخت وسازها بر اسـاس معیارهـای از پـیش تعیـین شـده به عنوان پایۀ اساسی طرح ها در خود نشان میدهد (مهدیزاده ، ١٣٨٥: ٧٨ تا ٨٠).
تحلیل وزن های فازی در مدل FLLS برای پیشران های ساختار تصمیم گیری در طرح ریزی راهبردی منبع : یافته های تحلیلی پژوهش ، ١٣٩٧ اولویت مراحل ساختاری مبتنی بر تصمیم گیری در رویکرد طرح ریزی راهبردی در کـلان شـهر اصفهان نشان میدهد مرحلۀ اصلاح و بازنگری طرح ها، دارای اولویت بیشتری در این بخش است که عمدتا در فرایند طرح ریزی توسعۀ شهری از آن غفلت شده است و به معنای واقعی آن ، به دلیل متمرکزبودن و قطعیت زیاد ساختار و کارکرد طرح ها تحقق نمییابد.