چکیده:
تبیین موضوع: تحلیل شناخت، ارزیابی، برنامه ریزی، مدیریت و تصمیم گیری در زمینه فضاهای عمومی شهری به ویژه در اولویت گذاری عناصر هویت بخش شهری مبنی بر راهبردهای مشارکت عمومی و متخصصین مور توسعه شهری و فناوریهای نوین مبتنی بر روش های عمومی و ترکیبی بسیار ضروی می باشد.
روش: بنابراین هدف مقاله حاضر در راستای بهره گیری از همگرایی همهجانبه در تصمیم گیری و ارزیابی اولویت های عناصر هویتبخش شهر بروجرد با استفاده از مدلهای تصمیم گیری چند معیاره است. در پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیقی- تحلیلی و مبتنی بر مطالعات اسنادی، کتابخانه ای و بررسی های میدانی میباشد. با توجه به ویژگی های مدل «فرآیند تحلیل شبکه»(ANP) و ویژگی مسائل شهر بروجرد، داده ها و اطلاعات اولیه طبقه بندی و به تبع آن مدل مفهومی ANP تهیه گردید. مدل مذکور مبتنی بر فضاهای عمومی شهر بجنورد شامل 3 خوشه (معیار/گروه) و 19 گزینه (نود/زیرگروه) با استفاده از نرمافزار Super Decisions تولید شد.
یافتهها: نتایج تحقیق نشان می دهد، بیشترین و بالاترین اولویت جهت توجه به عناصر هویت بخش شهر بروجرد مربوط به«نودها در خوشه های (معیار/گروه) هفت گانه و بر مبنای مکان (ارزیابی 9 مکان و فضای شهر بروجرد) مربوط به نودهای «تپه چغا»، «گلدشت»، «مسجد جامع بروجرد» و «بازار» با امتیاز نرمال شده (587/0)، (520/0)، (430/0) و (251/0) بوده است.
نتایج: در مجموع بررسی تمامی نودها، گره های مورد بررسی شاخص عناصر کارکردی و محتویی فضاهای شهر؛ گزینه تنوع محیطی و کارکردی (643/0) برتری و اهمیت بیشتری دارد. در این میان اهمیت و برتری گزینه محتوای اجتماعی و محتوای فرهنگی (خاطره انگیزی و حافظه تاریخی) (537/0) نسبت به گزینه عناصر و تعاملات اجتماعی (شکل دهنده رفتار اجتماعی) (491/0) است، که البته کمترین زیر گروه در بررسی خوشه عناصر کارکردی و محتوای فضاهای شهری مربوط به عناصر اقتصادی با امتیاز (263/0) میباشد. در اولویت قرار گرفتند. در پایان مقاله نیز راهکارها و پیشنهادهای بومی و کاربردی در راستای برقراری هویت شهر بروجرد ارائه شده است.
خلاصه ماشینی:
يافته ها: نتايج تحقيق نشان مي دهد، بيشترين و بالاترين اولويت جهت توجه به عناصر هويت بخش شهر بروجرد مربوط به «نودها در خوشه هاي (معيار/گروه ) هفت گانه و بر مبناي مکان (ارزيابي ٩ مکان و فضاي شهر بروجرد) مربوط به نودهاي «تپه چغا»، «گلدشت »، «مسجد جامع بروجرد» و «بازار» با امتياز نرمال شده (٠/٥٨٧)، (٠/٥٢٠)، (٠/٤٣٠) و (٠/٢٥١) بوده است .
در شيوة مبتني بر ماتريس فرايند تحليل شبکه اي (به وسيلۀ نرم افزار Super Decisions) به ارزيابي هويت بخشي فضاهاي شهري ، شهر تاريخي بروجرد پرداخته شده و فضاهاي شهري اثرگذار در هويت شهري و حس تعلق مکاني بنابر نظرات و ديدگاه هاي شهروندان بر اساس شاخص هاي تعيين شدة پژوهش ( شامل ٣ شاخص اصلي و ١٠ شاخص فرعي )، مورد اولويت بندي قرار گرفتند.
(رجوع شود به تصویر صفحه) شکل ٣ - طرح کلي مدل ANP مبتني بر ارزيابي و اولويت گذاري عناصر هويت بخش شهر بروجرد (عنوان ها خوشه ها، و زير عنوان ها گره ها يا Nodeها را نشان مي دهند)، (نگارندگان ، ١٣٩٦).
شکل ٣ طرح کلي مدل ANP مبتني بر ارزيابي و اولويت گذاري عناصر هويت بخش شهر بروجرد (عنوان ها خوشه ها، و زير عنوان ها گره ها يا Nodeها) را نشان مي دهند که تعاملات و بازخودها در درون خوشه (وابستگي هـاي درونـي )١ و تعاملات و بازخودهاي ميان خوشه ها (وابستگي هاي بيروني )٢ مورد بررسي و تحليل قرار گرفته انـد.
(رجوع شود به تصویر صفحه) شکل ٨ - اولويت خوشه ها (گروه ها) و گزينه ها ارزيابي عناصر هويت بخش شهري شهر بروجرد (نگارندگان ، ١٣٩٦).