چکیده:
یکی از مهمترین مسائلی که در چند دهه اخیر مورد توجه مسئولان و اندیشمندان مسائل شهری و بهویژه بافتهای فرسودة شهری قرار گرفته است، موضوع استفاده از ظرفیتهای سرمایه اجتماعی برای تسهیل در روند بهسازی و نوسازی بافتهای فرسوده شهری است. ازاینرو در این تحقیق به بررسی میزان تاثیر مولفههای سرمایه اجتماعی در تمایل به نوسازی ساکنان بافتهای فرسوده ناحیه سه منطقه ده شهرداری تهران پرداخته شده است. جامعه مورد بررسی در این تحقیق جمعیت بالای 18 سال ناحیه مورد مطالعه به تعداد 86396 نفر میباشد. برای این کار ابتدا با استفاده از فرمول کوکران، نمونهای با حجم 382 نفر در بین ساکنین ناحیه بهصورت تصادفی انتخاب شد. روش پژوهش حاضر توصیفی – تحلیلی و مبتنی بر دادههای اولیه میباشد که جمعآوری اطلاعات اولیه، بهصورت اسنادی و پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه انجامگرفته است. دادههای جمعآوریشده با استفاده از نرمافزارهای SPSS و Smart PLS مورد پردازش قرار گرفت. برای اولویتبندی هر یک از مولفهها و همچنین تعیین سهم و نقش آنها در تمایل به نوسازی محدوده مورد مطالعه از سه روش؛ تحلیل میانگین، تحلیل مسیر PLS، رگرسیون وزنی جغرافیایی (GWR) استفاده شد. بر اساس نتایج پژوهش مولفههای اصلی تاثیرگذار بر تمایل بر نوسازی ناحیه سه منطقه ده تهران بر اساس درجه اهمیت اینگونه اولویتبندی شدند که به ترتیب مولفههای رضایتمندی، روابط همسایگی، مشارکت اجتماعی و اعتماد نهادی قرار گرفتند. با برنامهریزی در راستای ارتقاء و ساماندهی این مولفهها بر اساس درجه اهمیت میتوان وضعیت تمایل به نوسازی محدوده مورد مطالعه را بهبود بخشید.
خلاصه ماشینی:
اهمیت سرمایه اجتماعی در فرایند نوسازی شهری از آن جهت محسوس تر خواهد بود که مداخله در بافت های فرسوده در بیشتر موارد در ظرف مکانی محله انجام شده و لذا سرمایه های اجتماعی میتوانند در درجه اول ، با توجه به مفهوم محله و به دلیل مشترکات ، علایق و روابط چهره به چهره ساکنان آن ، در این مکان نمود بیشتری داشته باشند و در عین حال با شامل شدن ارزش هایی چون اعتماد اجتماعی، همبستگی اجتماعی و یکپارچگی اجتماعی به عنوان ظرفیت های درونی و ثروت های پنهان در محلات ، یک اقدام غیرمتمرکز و از پایین به بالا را نویدبخش باشند.
٢-٢-٦- سنجش تأثیر مؤلفه های سرمایه اجتماعی بر نوسازی بافت های فرسوده شهری با استفاده از مدل رگرسیون وزنی جغرافیایی (GWR) برای بررسی رابطه میان سرمایه اجتماعی و تمایل به نوسازی در ناحیه مورد مطالعه ، ابزار رگرسیون وزنی جغرافیایی (GWR) از مجموعه آمار فضایی استفاده شده است ؛ که برای این موضوع میزان رابطه به همراه نقشه تولید شده ارائه میشود.
٤- اتکا بر وجوه بالفعل سرمایۀ اجتماعی در سطح محله در ارتقای الگوی مداخلات کالبدی از محرک به سمت مشارکتی و از آن سو در جهت مردمی ٥- برنامه ریزی براساس نیاز و مشارکت مردم برای ظرفیت سازی اجتماعی در بین محلات ٦- قائل شدن نقش قانونی برای شورایاریهای محلات در امر بهسازی و نوسازی ٧- اختصاص کاربریهای فضای سبز مانند پارکها، امکانات تفریحی و مکان هایی برای پیاده روی ساکنان باعث شکل گیری و افزایش کنش های متقابل بین اعضای ناحیه شده و درنتیجه سرمایه اجتماعی در سطح ناحیه افزایش مییابد.