چکیده:
هرچند قدرت نرم از یکسو ریشه در فکر/عمل غربی/لیبرالی دارد و از سوی دیگر تنها نزدیک به سه دهه از زمانی که بر سر زبانها افتاد، میگذرد ولی جایگاه مهمی در سیاستگذاری خارجی فدراسیون روسیه یافته است به طوری که به یکی از پربسامدترین مفاهیم در ادبیات مقامات کرملین تبدیل شده است. حال با عنایت به این روند، این پرسش در خور بررسی است که چه عواملی باعث گردیدهاند این کشور جدیت روزافزونی در بهرهگیری از قدرت نرم در پیشبرد سیاست خارجی داشته باشد و واشکافی این عوامل به چه سنخ از ارزیابی در مورد وضعیت کنونی قدرت نرم روسیه در عرصه جهانی می انجامد؟ در پاسخ به این پرسش، در این مقاله هدف آن است نوعی تحلیل جامع، که از آن تحتعنوان زمینهیابی سهوجهی یاد شده است، در مورد جایگاه قدرت نرم در سیاست خارجی روسیه ارائه گردد.
بدین منظور، در ابتدا چارچوب مفهومی مختصری در مورد قدرت نرم ارائه میشود. سپس در پرتوی آن، در سه قسمت مجزا و متوالی استدلال میشود که چگونه عوامل تاریخیـتجربی، رواییـگفتمانی، و اسنادی جدیت روزافزون فدراسیون روسیه برای بهره گیری از قدرت نرم در پیشبرد سیاست خارجی را به بار آورده اند. به بیان دقیق تر، با بهرهگیری از روندکاوی تاریخی نشان داده میشود که کاربست قدرت نرم در سیاست خارجی روسیه از دوران اتحاد شوروری تاکنون چه سیر تطوری را پیموده است؛ با اتکا به روش کتابخانهای، شرحی مختصر و البته ارزیابانه از روایتهای روسی درباره قدرت نرم ارایه میگردد؛ و با استفاده از روش اسنادی و تحلیل محتوای کیفی، سیرتطور موضع رسمی فدراسیون روسیه در آیینه اسناد کلان کلیدی سیاست خارجی این کشور که در هزاره جدید میلادی انتشار یافته است واشکافی می گردد. مقاله در پایان نیز با ارائه یک ارزیابی مختصر نتیجه میگیرد قدرت نرم روسیه دارای محدودیتهایی است که تحقق اهداف آن را با مشکلات جدید مواجه میسازد.
خلاصه ماشینی:
در فصـل سوم با عنوان اولویت هـای فدراسـیون روسـیه در حـل مشـکلات جهـانی مجموعـه ای از ترجیحات مسکو در حوزه سیاست خارجی اشاره شده اسـت ؛ در ایـن میـان ، از یـک سـو «احترام به حقوق و آزادی بشر بر پایه احتـرام بـه هنجارهـای حقـوق بین الملـل » اولویـت گذاری شد و از سوی دیگر «حمایت اطلاعاتی از فعالیت های سیاسـت خـارجی»١برجسـته گردید و به موجب آن ، ارتباط با بخش های وسیع اهداف عمومی جهانی و اطلاعات صحیح در مورد مواضع روسیه در قبال مشکلات اصلی بین المللی، ابتکارات و اقدامات فدراسـیون روسیه در حوزه سیاست خارجی و نیز در مورد فرهنگ ، دانـش و آثـار فکـری روسـیه در زمره فعالیت های سیاست خارجی فدراسیون روسیه با هدف شکل دهی به تصویری مثبـت از روسیه در خارج از کشور اعلام شـد ( The Foreign Policy Concept of The Russian .
در فصل نخست با عنوان «مقررات عمـومی»، تـرویج زبـان روسـی و تقویـت جایگـاه آن در جهان ، انتشار اطلاعات درباره دسـتاوردهای مـردم روسـیه و تقویـت جمعیـت روس هـای خارج از کشور از یک سو و تسهیل توسعه یک گفتگو مشارکت سـازنده بـین تمـدن ها در راستای ارتقای وفاق بین فرهنگ ها و مرام های مختلف و اطمینان از غنـای متقابـل آن هـا از سوی دیگر به عنوان اهداف کلان سیاست خارجی روسیه که ارتبـاط مسـتقیمی بـا پیشـبرد قدرت نرم این کشور دارد تصریح گردید.