چکیده:
سوال اصلی مقاله این است که ماهیت دولت اسلامی در دیدگاه حضرت آیةالله خامنهای(مد ظلهالعالی) چیست؟ برای پاسخ به این سوال، از روش تحقیق کیفی از نوع تحلیل اسنادی استفاده شده است. برای شناخت صحیح و جامع از ماهیت هر مسالهای از مهمترین امور مربوط به آن است؛ چراکه بوسیله این شناخت، قضاوت و تصمیم درستی درباره آن صورت میگیرد. یافتههای تحقیق حاضر نشان میدهد دولت اسلامی در دیدگاه آیةالله خامنهای(مد ظلهالعالی) به معنای مجموعه کارگزاران، قوا و نهادهایی است که در اداره کشور نقش دارند. این دولت، ماهیتی کاملا دینی (اسلامی) دارد و با الگوگیری از دولت نبوی صلّی الله علیه و آله و دولت علوی علیه السّلام و متناسب با شرایط امروز شکل میگیرد و دارای ویژگیها، شاخصها و وظایف مهمی است که باید از عهده آنها برآید؛ در غیر اینصورت با چالش جدی روبرو خواهد شد. هدف نهایی دولت اسلامی نیز توسعه معرفةالله و رستگاری انسان است.
خلاصه ماشینی:
این دولت، ماهیتی کاملا دینی (اسلامی) دارد و با الگوگیری از دولت نبوی9 و دولت علوی7 و متناسب با شرایط امروز شکل میگیرد و دارای ویژگیها، شاخصها و وظایف مهمی است که باید از عهده آنها برآید؛ در غیر اینصورت با چالش جدی روبرو خواهد شد.
ایشان در جای دیگری ایجاد دولت اسلامی را در نسبت با ایجاد جامعه اسلامی تعریف میکنند و میفرمایند: «دولت اسلامی؛ یعنی سازوکارها و نهادسازیهای لازم برای ایجاد آن جامعه اسلامی» (همان، 24/7/1390)؛ چنانکه میبینیم در اندیشه ایشان، دولت اسلامی مرحلهای بالاتر از شکلگیری نهادها و ارکان رسمی حکومت بوده و در واقع به انطباق محتوای نظام و جهتگیری و رفتار کارگزاران آن با ملاکها و معیارهای اسلامی برمیگردد.
با توجه به این مهم، میتوان به جایگاه قوه مجریه پی برد؛ زیرا ایشان دستگاه اجرایی اسلامی را یکی از اهرمهای استقرار عدالت بیان میکنند و عقیده دارند که قوه اجرایی با اعمال نفوذ و قدرتی که داراست، باید مظهر حاکمیت اسلامی باشد؛ به این معنا که در محدوده قوانین و اصول اسلامی در جامعه حضور دائمی داشته باشد و علاوه بر دیدن و شناخت تخلفات، از آنها جلوگیری کند و همچنین مانع بغی و طغیان و تعدی شود.
کارکرد اقتصادی نیز در دیدگاه مقام معظم رهبری(مد ظلهالعالی) از امور واجب است که دولت اسلامی باید آنها را برآورده کند.
ایشان در جایی دیگر، وظیفه تربیتی دولت اسلامی در قالب نظام جمهوری اسلامی را مورد تأکید قرار میدهند و میفرمایند: «خط صحیح جمهوری اسلامی، اداره و هدایت صحیح مردم، بهرشدرساندن و به تکامل الهی رساندن مردم است» (همان، 27/8/1370) که بر اساس نظر ایشان، این امر به دلیل بنیانگذاری انقلاب بر این پایه است.