چکیده:
قرآن، کتاب انسان سازی است که انسان ها را به سوی سعادت و کمال هدایت می کند. حسین (ع) عدل و شریک قرآن است. این شراکت او با قرآن را پیامبر در حدیث ثّقلین تبیین نموده اند. کتاب قرآن، صامت است و امام، قرآن ناطق. حسین بن علی(ع) به جهت ویژگی های خاصی که میان دیگر معصومان(ع) داراست، مورد توجه ویژه رسول اکرم(ص) و ائمه(ع) بوده است. در پژوهش حاضر می کوشیم به این پرسش پاسخ دهیم که دیدگاه های مفسران فریقین درباره منزلت امام حسین(ع) در قرآن، و نقش آن در اربعین حسینی چیست؟ بررسی تحلیل آیات متعددی در قرآن کریم حاکی از آن است که بسیاری از آیات این کتاب الهی، به صورت مستقیم یا غیر مستقیم، و با بیان تفسیر یا تاویل، در شان و منزلت سیدالشهدا(ع) نازل، و مورد توجه مفسرین فریقین قرار داشته و جایگاه والای ایشان را در این منابع اصیل اسلامی تبیین می نمایید.
خلاصه ماشینی:
(عروسی حویزی، 1415: 1/ 67؛ بحرانی، 1416، ج1: 192؛ طباطبایی، 1417، ج1: 148) همچنین درباره کلماتی که حضرت آدم( از خداوند فراگرفته در منابع تفسیری اهل سنت، از ابن عباس چنین نقل شده است: از رسول خدا( پرسیدم: «آن کلمات که آدم( با تمسک به آنها توبه کرد چیست؟» رسول اکرم( فرمود: «سأل بحق محمد و علی و فاطمة و الحسن و الحسین إلا تبت علی.
(فقل تعالوا ندع أبناءنا و أبناءکم و نساءنا و نساءکم و أنفسنا و أنفسکم( (آل عمران: 61) با توجه به تفسیر این آیه که معروف به آیه مباهله است، مفسران فریقین بیان داشتهاند که مراد از «أبناءنا» حسن و حسین( است و روایت کردهاند: هنگامی که رسول اکرم( برای مباهله میآمد، دست حسن و حسین( را گرفته بود و حضرت فاطمه( پشت سر آن بزرگوار و علی( نیز پشت سر حضرت زهرا( حرکت میکرد.
اما با توجه به آخر روایت درباره واژه «رفیقا» معلوم میشود که مقام شهدای معصوم ازجمله حسین( با دیگر شهدا کاملا متمایز است؛ زیرا خداوند حضرت را در بهشت در منزلی که خود رسول اکرم( و علی و فاطمه و حسن( در آنجا هستند، توصیف کرده که این امر حاکی از جایگاه والای سرور و سالار شهیدان، اباعبدالله الحسین( است.
(إن فی ذلک لآیات للمتوسمین( (حجر: 75) مفسران فریقین در ذیل این آیه، روایاتی بیان داشتهاند، از جمله آنها روایت امام رضا( که فرمود: این آیه در مورد پیامبر(، علی(، حسن(، حسین( تا روز قیامت نازل شده است.