چکیده:
برنامهریزی پویا،شبیهسازی و روشهای خاص برشمرد.با همه مزایایی که مدلهای ریاضی دارند در مواردی از جمله نامحسوس بودن اهداف و متغیرها،فقدان نظریههای معتبر،پیچیدگی بیش از حد توابع و نیز عدم دسترسی به آمار و اطلاعات صحیح و لازم کاربرد آنها ناممکن یا بسیار مشکل است.مدل ریاضی یک نمایش ریاضی از سیستم واقعی است که در برنامهریزی راهنمای یافتن بهترین نحوه تخصیص منابع محدود و کمیاب است.با توجه به سادگی و کم هزینه بودن مدلهای ریاضی و امکان تحلیل سریع آنها مدلهای ریاضی در علم مدیریت اهمیت بسزایی دارند. عناصر اصلی یک مدل ریاضی شامل متغیرهای تصمیمگیری، محدودیتها و تابع هدف میباشد.مهمترین موارد کاربرد مدلهای ریاضی، توصیف،پیشبینی،ارزیابی گزینهها و آزمون تجربی نظریهها است. مدلهای ریاضی برحسب معیارهای مختلف به انواع گوناگونی طبقهبندی میشوند و ساخت هر نوع از این مدلها طی فرآیند 6 مرحلهای صورت میگیرد که عبارتنداز:تعیین متغیرهای تصمیم،گردآوری اطلاعات،تعیین تجمیع مناسب اطلاعات و طبقهبندی آنها،تعیین نوع مدل،تنظیم و ساخت مدل و سادهسازی مدل.پس از مدلسازی ارزیابی و تصحیح آن همیت دارد که با توجه به ضوابط چهارگانهء دقت،اعتبار،ثبات و سهولت دربرآورد متغیرها انجام میشود.بعد از آماده شدن مدل باید آن را حل کرد که مهمترین روشهای حل مدلها را میتوان آنالیز ریاضی، برنامهریزی خطی،برنامهریزی اعداد صحیح،برنامهریزی غیرخطی،
خلاصه ماشینی:
"مدلهای ریاضی برحسب معیارهای مختلف به انواع گوناگونی طبقهبندی میشوند و ساخت هر نوع از این مدلها طی فرآیند 6 مرحلهای صورت میگیرد که عبارتنداز:تعیین متغیرهای تصمیم،گردآوری اطلاعات،تعیین تجمیع مناسب اطلاعات و طبقهبندی آنها،تعیین نوع مدل،تنظیم و ساخت مدل و سادهسازی مدل.
با همه مزایایی که مدلهای ریاضی دارند در مواردی از جمله نامحسوس بودن اهداف و متغیرها،فقدان نظریههای معتبر،پیچیدگی بیش از حد توابع و نیز عدم دسترسی به آمار و اطلاعات صحیح و لازم کاربرد آنها ناممکن یا بسیار مشکل است.
مدلهای ریاضی که در موارد پیشبینی کاربرد دارند خصوصیاتی دارند که عمدهترین آنها عبارتنداز:ثابت بودن روابط در طی زمان،توجه به روابط علت و معمولی و به صورت کلیتر همبستگی بین متغیرها و اطمینان از امکان برآورد متغیرهای مستقل مدل درآینده.
به عنوان مثال میتوان گفت اقتصاد سنجی در مدلساز کاربردهای وسیعی دارد زیرا مجموعه فنون آماری است که برای آزمون نظریههای اقتصادی به وسیله جمعآوری دادههای واقعی و ساخت مدلهای ریاضی در زمینه اقتصادی مورد استفاده قرار میگیرد.
در تعیین متغیرها و تعداد آنها باید به این نکته توجه داشت که هرچه تعداد آنها بیشتر باشد مدل شباهت بیشتری به سیستم واقعی پیدا میکند و رفتار آن را بهتر نمایش میدهد ولی وجود جزئیات بیشتر ممکن Aggregation -1 است سبب پیچیدهتر شدن روش حل گردد.
ساختار اساسی یک مدل ریاضی شامل متغیرهای تصمیم،تابع هدف و محدودیتها است که در این مرحله از فرآیند مدلسازی باید مشخص شوند.
این موارد کاربرد مدلها را محدود میکنند و یا حد اقل میتوان گفت که ساخت مدل آنها بسیار مشکل است."