چکیده:
این پژوهش به ارائه یک مدل ریاضی بودجهریزی بر مبنای عملکرد در سازمان تامین اجتماعی میپردازد که بخشهای مستقل و مشابه در سراسر کشور دارد. جامعه آماری این پژوهش بخش بیمهای سازمان تامین اجتماعی است. 38 شاخص عملکردی برای اداره های کل استان ها و شعب تحت پوشش آنها پس از بررسیهای کتابخانهای و اقتباس از شاخص های عملکردی کمیته فرعی معاونت بیمه ای سازمان تعیین شدند. سپس اطلاعات مستخرج از سالنامه آماری معاونت اقتصادی و برنامهریزی سازمان که در خصوص شاخصها به دست آمدند، با روش آنتروپی شانون وزن دهی شدند. مدل یادشده بر اساس دادههای واقعی سال 1396 و بر مبنای میزان برخورداری استانها و توازن منطقهای صورتبندی گردید. نتایج به دست آمده از بکارگیری مدل پیشنهادی و مقایسه آن با روش فعلی سازمان نشان می دهد که روش فعلی سازمان در تخصیص بودجه بهینه نیست.
خلاصه ماشینی:
صندوق بینالمللی پول (IMF) بودجهریزی بر مبنای عملکرد را رویه یا مکانیزمی تعریف میکند که خواهان تقویت رابطه بین بودجه صرفشده در موسسههای دولتی و نتایج/خروجی بهدستآمده از راه استفاده از اطلاعات عملکردی در تصمیمگیری در مورد تخصیص منابع است (Robinson & Brumby, 2005).
بررسیهای سازمان توسعه و همکاری اقتصادی (OECD) نشان داد که اگرچه 79 درصد پاسخدهندگان کشورهای OECD مدعی هستند که نتایج عملکردی به عنوان بخشی از مباحث بودجهریزی میان وزارتخانههای مالی و دارایی مورد استفاده قرار میگیرند، با این حال، دوسوم آنها نشان دادند که تخصیصها بهطور مستقیم برای نتایج صورت نگرفتهاند (Curristine, 2006).
- و : کل وجوه قابلتخصیص به عنوان ارقام بودجه (هزینه) بین ادارههای کل برابر C واحد پولی است که بخش j ام بهاندازه واحد پولی از آن را بر اساس الگوی تخصیص پیشنهادی به خود اختصاص خواهد داد؛ یعنی جمع بودجه (هزینه) تخصیصیافته بخشهای مستقل، برابر کل بودجه (هزینه) اختصاصپذیر سازمان تامین اجتماعی کشور خواهد بود یا: (1) ای بیمه = =1 .
= =1 =1 (9) پس از تعیین میزان عملکرد جمعی در قالب یک شاخص برای هر اداره کل، اگر تنها عامل اختصاص بودجه و هزینه در بین ادارههای کل و مدیریتهای درمان، عملکرد رقابتی آنها فرض شود، میتوان با محاسبه ، سهم هزینهای (بودجه) هر اداره کل را از کل بودجه قابلاختصاص سازمان تامین اجتماعی بهدست آورد.
جدول 3: عملکرد ادارههای کل سازمان تامین اجتماعی کشور در سال 1396 {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} وقتی دادههای یک ماتریس تصمیمگیری بهطور کامل مشخص شده باشند، روش آنتروپی شانون میتواند برای ارزیابی وزنها بکار رود.