چکیده:
از جمله مواردی که در اسلام بالاترین مجازات برای شخص مجرم صادر میگردد افساد فیالارض و محاربه است؛ چرا که تاثیر منفی این جرایم در سلامت فرد و بخصوص جامعه بسیار زیاد است. امروزه اسیدپاشی بویژه در مورد بانوان شیوع پیدا کرده و یکی از فجیعترین جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص است. بنابراین بالاترین مجازاتها همچون مجازاتهای حدی برای اسیدپاش قابل تصوّر است. در منابع فقهی به تعریف محارب و مفسد فی الارض و مجازاتهای حدی آنها پرداخته و فقها در معنای اعم یا اخص بودن سلاح، اختلاف نظر دارند و برخی فقها سلاح را شرط نمیدانند. موضوعی که قوانین موضوعه ایران نیز به آن پرداخته است. در مقاله حاضر، این سوال مورد مداقه قرار گرفته که آیا میتوان مجازاتهای حدّی همچون مجازات محارب و مفسد فی الارض را به جرایمی همچون اسیدپاشی تعمیم داد؟ این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی، با بررسی و مفهومشناسی سلاح و قصد ایجاد فساد در جامعه، بیان دیدگاه فقها و جایگاه اسیدپاشی در نظام حقوقی ایران و مواد قانونی در این زمینه، تلاش کرده به پرسش فوق پاسخ دهد.
خلاصه ماشینی:
این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی، بررسی و مفهومشناسی سلاح و قصد ایجاد فساد و اخلال در نظم و امنیت جامعه، بیان دیدگاه فقها و جایگاه اسیدپاشی در حقوق ایران، تلاش کرده به پرسشهای زیر پاسخ دهد: اسید در اسیدپاشی چگونه مفهوم سلاح در محاربه، و اسیدپاش، چگونه مصداق محارب خواهد بود؟ اسیدپاشی چگونه مصداق افساد فی الارض است؟ و چرا مجازات حدی برای اسیدپاش مطرح نباشد؟ تعریف اسیدپاشی پاشیدن عمدی اسید یا هر نوع ترکیبات شیمیایی دیگر بر روی بدن اشخاص را اسیدپاشی گویند.
» (آقایینیا، 1392، صص17ـ18) برای تشخیص جرم اسیدپاشی از سایر جرایم مشابه، لازم است عناصر قانونی، مادی و معنوی آن مورد بررسی قرار گیرد: عنصر قانونی اولین و تنها قانونی که بهصراحت به اسیدپاشی اشاره نموده، ماده واحده قانونی مربوط به مجازات پاشیدن اسید مصوب 19بهمن 1337 است: «هر کس عمدا با پاشیدن اسید یا هر نوع ترکیبات شیمیایی دیگر موجب قتل کسی بشود به مجازات اعدام و اگر موجب مرض دائمی یا فقدان یکی از حواس مجنیعلیه گردد، به حبس جنایی درجه یک (بیش از ده سال) و اگر موجب قطع یا نقصان یا از کار افتادن عضوی از اعضا شود، به حبس جنایی درجه 2 (از دو سال تا ده سال) و اگر موجب صدمه دیگری شود، به حبس جنایی درجه 2 (از دو سال تا پنج سال) محکوم خواهد شد.