چکیده:
قصه، از گستردهترین زمینهها در پژوهشهای ادبی معاصر است که منبعی سرشار از باورها و اعتقاداتی بهشمار میرود که تقریباً منسوخ گشته و در حال حاضر با اندیشههای دینی و اخلاقی همخوانی ندارد. از بنمایههای اصلی در اغلب قصهها، موضوع ازدواج شاهزادهخانمها است. در برخی از این قصهها با موضوع حیوانداماد مواجهیم. در تحریرهای جدید و امروزی برخی از این قصهها، بنا به دلایل فراوان، این بنمایه کمرنگ گشته است. در این پژوهش به روش تحلیلیتوصیفی پس از ذکر چند قصهی حیوانداماد، به بررسی و تحلیل دلایل پیدایش و سیر دگردیسی این قصهها پرداخته شده است. سپس خویشکاریهای مشترک قصههای حیوانداماد در فرهنگهای مختلف بررسی شده و نشان داده شده است که موضوع حیوانداماد با وجود اشتراکات بنیادی در جهان، چگونه در برخی از فرهنگها دچار دگردیسی شده است.
Review and analysis of “groom-animal” myths<br /> Abstract<br /> Myth is one of the most widely investigated areas in contemporary literature researches; a source full of beliefs and faiths that some of them are antiquated and currently not compatible with religious and moral thoughts. One of the main motifs of the vast majority of myths is the marriage of princesses. In some of them we encounter groom-animal topic. Due to various reasons, in new and modern scripts of myths, this motif has become trivial. In this study,after citing few groom-animal myths, using analytical-descriptive method, the rationale behind genesis and evolution of this type of myths has been investigated. Thence, common functions of groom-animal myths amongst different cultures were studied and it was shown that how the groom-animal topic, in spite of having fundamental unities worldwide, has been metamorphosed.in spite of having fundamental unities worldwide, has been metamorphosed.<br /> <br /> Keywords: Animal, Groom, Daughter, Myth, Hero.
خلاصه ماشینی:
» (الیاده ، ١٣٩٢: ٦٩) این قصه ها را که اغلب پیوندی ناگسستنی با اسطوره دارند، می توان از منظر پیکرگردانی نیز تجزیه و تحلیل کرد؛ زیرا در اکثر این قصه ها یک و گاهی دو بار پیکرگردانی صورت گرفته است (انسانی به حیوان و همان حیوان مجددا به انسان تغییر شکل داده است ).
(حیدری ، ١٣٨٩: ١٤٢- ١٤٥) برخی از مهم ترین خویش کاری های این قصه با کد ٥٩٠ و شماره ی ٢ طبقه بندی مارزلف آمده است .
(همان : ١٠٢) 1 Angos Og صادقی معتقد است در ایران دو نمونه ی الگوی روایتی داریم ، این دو الگو در همه ی بخش های داستان مشابه اند، جز در بخش پایانی یا وضعیت نهایی آن که دختر برگردانده میشود یا به زندگی مشترک خود ادامه میدهد.
(صادقی، ١٣٩٥: ٩) به یقین اگر قصه های دیگری تحلیل شود، الگوهای دیگری نیز اضافه خواهد شد؛ برای نمونه ، در وضعیت پیکرگردانی، همیشه داماد تغییر هویت نمیدهد و در بسیاری از نمونه ها داماد تا آخر قصه به شکل حیوان باقی خواهد ماند؛ خواه زندگی مشترک او با عروس ادامه پیدا کند یا به هر دلیل آن زندگی مشترک از بین برود.
بتلهایم ، ١٣٨٦: ٣٦٨) به همین دلیل آفریننده ی برخی از این قصه ها، شوهر را در قالب حیوانی که بیشتر با آن سروکار داشته اند، معرفی کرده اند؛ اما چنان که در اغلب قصه ها دیده می شود، در نهایت یا داماد به شخصیت اصلی خود برمی گردد یا زوجه با رضایت به زندگی مشترک خود با حیوان ادامه می دهد.