چکیده:
فضای تصمیمگیری دفاعی دارای مشخصههای منحصر به فردی است که فرایند تصمیمسازی و تصمیمگیری آن دارای ماهیت متفاوتی میباشد. معادلات حاکم با ماهیتی غیرخطی، پیچیدگی، ابهام، تعدد و تنوع متغیرهای تصمیم و تغییرات محیطی سریع، ضرورتهایی را به الگوهای سیاستگذاری، تصمیمگیری و ارزیابی (یا به بیان دیگر بازخوردگیری سیاستی و تصمیم) تحمیل میکند. در این بین، ارزیابی سیاستی و تصمیم چنان اهمیت دارد که برخی صاحبنظران درجه اهمیت آنرا همسنگ تصمیمگیری دانستهاند. در این پژوهش، افزون بر پرداختن به مفهوم عام تصمیمگیری و مؤلفههای آن، علل شکست تصمیمها و الگوهای ارزیابی تصمیم، چارچوب مفهومی بازخوردگیری مؤثر در سازمانهای دفاعی نیز ارائه میگردد. برای ارائۀ چارچوب مفهومی از روش آمیخته و استفاده از پانل خبرگان (با حضور 12 نفر از خبرگان و تصمیمگیران حوزههای سیاستگذاری و مدیریت دفاعی) بهرهگیری شده است. یافتههای تحقیق نشان میدهد که انگاره حاکم بر این چارچوب بایستی، رویکرد آیندهپژوهی در مدیریت فرایند بازخوردگیری در محیطی با ویژگیهای متلاطم، پیچیده، چندلایه و توأم با عدم اطمینان همراه با رویکردی آفندی باشد. بر این اساس رویکرد تحلیل سناریویی بهعنوان گزینۀ مطلوب که حاکم بر چارچوب مفهومی ارزیابی (بازخورد) محیط دفاعی باشد، برگزیده شد.
Security and defense space has unique characteristics which creates different atmosphere for decision-making process in this area. Complexity, ambiguity, multiplicity and diversity of decision variables, and most importantly high speed of environmental changes have imposed some essentialities to decision-making models in security and defense area. Among these cases are feedback policy and decision evaluation. Policy and decision evaluation is so important that some experts consider to its importance equal as decision-making and senior managers do not make decisions without going through this process. In this study, in addition to the general concept of the decision-making and its components, causes of the failure, an effective conceptual framework will be offered. To provide a conceptual framework we used a mixed approach, as well as the study of the background research and presenting extracted indices in the experts panel. Panel established by 12 experts in policy making and defense security to determine dimensions and discussion to provide the conceptual framework. After presenting the framework on the panel, several subjects such as continues monitoring at the strategic environment, trends analysis, to consider weak signals and drivers emphasized on the panel.
خلاصه ماشینی:
یکی از اقدام هایی که قـادر اسـت این ویژگی ها را تا اندازة زیادی تأمین نماید، طراحی و اجرای فرایند ارزیابی تصـمیم هـای اتخاذ گردیده ، تحلیل نتایج و ارائۀ راه حل های تصمیم گیری به مدیران سازمان هـای دفـاعی میباشد؛ بنابراین تحقیق حاضر به دنبال پاسخگویی به این سؤال است که عوامـل اثرگـذار بر تصمیم گیری دفاعی کدامند و در این راستا چـارچوب مفهـومی تصـمیم گیـری دفـاعی چیست ؟ ٢-١.
از نظـر شـیوة اجـرا و گـردآوری داده هـا پژوهشی از نوع آمیخته (کمی و کیفی) است ؛ زیـرا از روش تحلیـل محتـوا و برگـزاری پانل ١ خبرگان بهره برداری کرده که درخلال گام های اساسی زیر انجام میپذیرد: گام ١: مطالعه ادبیات موضوع شامل مفهوم تصمیم گیری، الگوها و عوامـل مـؤثر بـر آن ، الگوهای ارزیابی تصمیم و ویژگیهای هریک از آنها و تعیین محور بـرای جلسـات پانل تخصصی.
جمع بندی با توجه به مطالب مطروح شده در پانل و تحلیـل محتـوای آنهـا، انگـاره حـاکم بـر چارچوب مفهومی، رویکرد آینده پژوهی در مدیریت فرایند بازخوردگیری در محیطی با ویژگیهای متلاطم ، پیچیده و چندلایه توأم با عدم اطمینان همراه بـا رویکـردی آفنـدی مورد توافق قرار گرفت و بر این اساس رویکرد تحلیل سناریویی به عنوان گزینۀ مطلوب که حاکم بر چارچوب مفهومی ارزیابی (بازخورد) محیط دفاعی باشد، مورد تأکید بوده ، به شرطی که قابلیت ابتکار عمل عملیاتی و اجرایی در راستای پیش بینی و خنثـیسـازی تلاش های مقابله ای دشمن در محیط عملیاتی و تصـمیم گیـری را حاصـل نمایـد.