چکیده:
گسیختگی هویت و دلبستگیهای مکانی ازجمله پیامدهای سوانح هستند که به نپذیرفتن تغییرات مکانی و ناهنجاریهایی در سلامت اجتماعی- روانی جامعه، بهدلیل نیاز به هویت و نادیده گرفته شدن آن در فرآیند بازسازی، منجر میشوند. باتوجه به تاثیرات عمیق سوانح بر منظر عینی و ذهنی ساکنان از هویت مکان، ایجاد فرآیندهایی برای بازیابی در چارچوب تئوری تابآوری، بهعنوان گستردهترین رویکرد مواجهه، ضروری است. تحقیق حاضر دارای ماهیت اکتشافی با استفاده از روش تحقیق کیو با دو رویکرد کیفی و کمی است. مرحلهی کیفی با ترکیب روش دلفی در سه دور و نظریهی زمینهای برای استخراج مفاهیم و مقولات انجام شد. در مرحله کمّی، پرسشنامهای با سوالات بسته درقالب گزارههایی با طیف لیکرت تدوین گردید. اعضای پانل شامل 17 متخصص از اعضای هیئت علمی و محققان در این زمینه است که ابتدا با استفاده از روش نمونهگیری غیرتصادفی هدفمند و در مرحلهی بعدی با نمونهگیری غیرتصادفی شبکهای انتخاب شدند. درنهایت، روی دادهها تحلیل عامل Q انجام شد»، دربین متخصصان شناسایی شد. بهمنظور شناسایی وزن هریک از معیارها، از الگوریتم و پنج نحلهی فکری شامل «پیوندهای عاطفی- شناختی مکان- مبنا»، «مکان بازتابی از فرد و جمع»، «فرصتسازی بهواسطهی عناصر و قابلیتهای مکانی»، «کالبد، ملجا ارزش و محتوا»، «کارآمدی در مکان برای بازیابی ابعاد تابآور هویت و دلبستگی مکانی و درنتیجه سازگاری با تغییراتشانون استفاده شد. با همپوشانی یافتههای حاصل از این دو روش، فرآیند بازیابی ابعاد تابآور هویت و دلبستگی مکان پس از تغییرات ناشی از سوانح پیشنهاد شد.
خلاصه ماشینی:
با همپوشانی یافته های حاصل از این دو روش ، فرآیند بازیابی ابعاد تاب آور هویت و دلبستگی مکان پس از تغییرات ناشی از سوانح پیشنهاد شد.
Twigger-Ross 49 ٤-روش تحقیق به دلیل فقدان مبانی نظری مبنی بر مؤلفه های تاب آور هویت و دلبستگی مکانی پس از سانحه ، تحقیق از نوع اکتشافی و با استفاده از روش تحقیق کیو با دو رویکرد کیفی و کمی برای دستیابی به مکنونات ذهنی متخصصان این زمینه انجام شده است .
براساس یافته های حاصل از پژوهش ،٥ نحله ی فکری اصلی و تأثیرگذار بر بازیابی ابعاد تاب آور هویت مکانی و حس دلبستگی پس از تغییرات ناشی از سوانح را شناسایی کردیم که درادامه ، آنها را توصیف خواهیم کرد.
٣. فرصت سازی به واسطه ی عناصر و قابلیت های مکانی : در این دیدگاه ، توجه به تداوم خاطرات جمعی باحفظ و احیای عناصر طبیعی و بقایای ارزشمند کالبدی ، پاسخگویی اقلیمی و انعطاف پذیری فضاهای بازسازی شده پس از سوانح و نیز تمایزات فرهنگ های مختلف و سبک زندگی ، به شکل گیری خلاقیت در ابعاد تعلق مکانی ، پایداری حس دلبستگی ، تقویت کارآمدی و درنتیجه ، افزایش تعاملات جمعی ، عزت نفس و انسجام اجتماعی منجر میشوند.
Ecol Econ 86:292–299 - Ujang Norsidah, (2009), Place Attachment and Continuity of Urban Place Identity, 1st National Conference on Environment-Behaviour Studies, Faculty of Architecture, Planning & Surveying, Universiti Teknologi MARA, Shah Alam, Selangor, Malaysia, 14-15 November 2009.