چکیده:
میان زبان و پدیدههای اجتماعی رابطهای دوسویه برقرار است. این ارتباط بر ضرورت درک کارکردهای گوناگون زبان که بر عهدة جامعهشناسی زبان است تأکید میکند. مایکل هلیدی (1973) - از نظریهپردازان این عرصه -، نقشهای ارتباطی زبان را به هفت دستة ابزاری، تنظیمکننده، تعاملی، فردی، تخیّلی، اکتشافی و اطّلاعرسانی تقسیم میکند و بر این باور است که این الگو را میتوان در تمامی گونههای کاربردی زبان ردیابی کرد. از آنجا که ماشیننوشتهها بهمثابة گونة کاربردی زبان، نقش مهمّی در بازگوکردن جزئیات فرهنگی دارد که رانندگان در آن نقش ایفا میکنند؛ لذا پژوهش حاضر بر آن است تا نظام زبانی ماشیننوشتههای عربی و فارسی را براساس نقشهای هفتگانة هلیدی و با هدف کشف میزان شباهتها و تفاوتهای ساختار زبانی آنها بررسی کند. نتایج پژوهش بیانگر آن است که ماشیننوشتههای این دو زبان، بخش قابل توجّهی از ارزشهای مشترک جوامع عربزبان و فارسیزبان را منعکس میکند و ادبیّات موجود در آنها نیز ازنظر زبانی، الگوی مشخّصی را دنبال میکند؛ بنابراین، جامعة آماری تحلیل محتوای ادبیّات رانندگان، به انسانشناسی و فرهنگشناسی هر ملّت کمک شایانی خواهد کرد. بررسیهای آماری نشان میدهد که بیشترین بسامد در ماشیننوشتههای عربی و فارسی مربوط به نقش فردی و کمترین بسامد مربوط به نقش اکتشافی است؛ براساس این، بسامد قابل توجّه کاربرد نقش فردی، نشاندهندة تأثیرپذیری جوامع عربزبان و فارسیزبان از شرایط اجتماعی روزگار معاصر است.
لا یمکن فهم اللغه بمعزل عن المجتمع الناطق بها، وهذا الامر یوکد علی ضروره فهم مختلف وظايف اللغه. یهتم علم اللسانیات الاجتماعیه بدراسه تاثیر جوانب المجتمع علی اللغه؛ ومن منظریها مایکل هالیدای (1973) اذ حدد وظايف اللغه فی سبع فيات وهی: الوظیفه الاداتیه، والتنظیمیه، والتفاعلیه، والشخصیه، والخیالیه، والاستکشافیه، والاعلامیه. یعتقد هالیدای انه یمکن تتبع هذا النمط فی جمیع الاستخدامات اللغویه. وبما ان العبارات المکتوبه علی السیارات -بوصفها نوعا من اشکال اللغه- تلعب دورا هاما فی عرض الثقافه التی تعیش فیها طبقه السايقی السیارات، فهذه الدراسه تسعی الی تبیین وظايف اللغه السبعه لهالیدای فی العبارات المکتوبه علی السیارات العربیه والفارسیه وذلک کشفا عن جوانب الشبه والافتراق بین اللغتین. ولتحقیق هذا الهدف جمعت هذه العبارات، ثم حللت وفقا لمنهج التحلیل الموضوعی. تشیر النتايج الی ان العبارات المکتوبه علی السیارات باللغه العربیه والفارسیه تعکس جزءا کبیرا من القیم المشترکه فی المجتمعات العربیه والایرانیه، ومن حیث البنیه فتتبع نمطا لغویا معینا. فعلی هذا تودی دراسه ادب السايقین الی انثروبولوجیه الشعوب واثنوغرافیتها. تشیر الدراسات الاحصايیه الی کثره تردد الوظیفه الشخصیه للعبارات المکتوبه العربیه والفارسیه وقله تردد الوظیفه الاکتشافیه لهما. وهذه الاحصايیه تکشف الستار عن تاثر المجتمعات العربیه والایرانیه بالظروف الاجتماعیه فی العصر الحاضر مباشره. <br /><strong> </strong>
language functions. Understanding these functions is the task of language sociologists. Michael Halliday, (1973 AD) one of the theorists in the area, divides the communicational functions of language into 7 classes: instrumental, regulatory, interactional, personal, heuristic, imaginative, and informative. He believes that this pattern can be traced in all types of language functions. Since the typewritten manuscripts have a key role in expressing cultural details in which drivers act the role, the present study aims atinvestigating the language system governing Arabic and Persian car written manuscripts based on Halliday's7 functions of language in order to discover similarities and differencesbetween their language systems. The results indicate that the typewritten manuscripts in these two languages reflect a significant part of Arabic speaking and Persian speaking societies’ common values, and their literature follows a specific language pattern, therefore, statistical population of drivers’ literature content analysis will offer considerable help regardinganthropology and ethnography of each society. Statistical studies show that, in Arabic and Persian typewritten manuscripts, the most frequency is related to personal function and the least frequency is related to heuristic function. Accordingly, the considerable frequency of personal function indicates that Arabic speaking and Persian speaking societies are influenced by social condition in contemporary era.