چکیده:
این گزارش سعی میکند به چگونگی تشکیل «انجمن ادبی فردوسی» بپردازد و دربارة نقشش مسس انجمن که نادیده گرفته شده،بحث کند و آنچه را باعث تغییر و انحراف نام انجمن شده است،واکاود. در فصلنامه تخصصی شعر در سال ۱۳۸۸ دو شماره به انجمنهای ادبی ایران اختصاص یافت؟! امّا موضوع انجمنهای ادبی به فراخوان گذاشته نشده بود. در بارة این شمارههای فصلنامه شعر باید گفت: اولا: با چند تاریخ شفاهی و غیرمستند نمیتوان پژوهش علمی در معرفی انجمنها انجام داد؛ ثانیا: با خاطرات تاریخی خیلی دور شاعران مشکل است گذشته را به حال متّصل کرد آنهم با تداعی و با ذکر دقیق تاریخ و بدون مدرک. درست است شعر از خیال و مبالغه و اغراق سرشار است, امّا تاریخ اینچنین نیست.
خلاصه ماشینی:
نشریۀ تربیت نوین در سال ۱۳۴۰، انجمن ادبی فردوسی را چنین توصیف میکند: شاعران امروز خراسان «شاعر خوشذوق این ماه ما آقای غلامرضا قدسی است که شغل تجارت را به بقیۀ شغلهایی که با ذوق او موافقتر بوده، ترجیح داده است.
استاد حکیمی در مقدمۀ کتاب شرار اندیشه نوشتۀ عبدالعلی نگارنده در سال ۱۳۴۴، دربارۀ انجمن ادبی فردوسی چنین گفته است: «مگر آنکه کسی مجال کند و کتابی بپیراید و در کتابش دربارۀ شناسایی انجمن و دورۀ کار و تاریخ آن (زیرا انجمن که اکنون در حدود دوازده سال است در منزل آقای نگارنده ثابت است، تاریخ مفصلتری دارد و ابتدای آن به سال ۱۳۲۶ میکشد که بهوسیلۀ بعضی از شاعران خوشذوق خراسان که هماکنون نیز عضویت انجمن را دارند، بنیاد شده است) و تأثیرهای مستقیم و غیرمستقیم ولی مسلم آن در جو ادبی خراسان در این چند سال سخن بگوید و هم نخبهای از آثار و شرححال اعضا و آثار آنان را که هنوز در مجموعههای مربوط نشر نشده است، جمع کند که معلوم است اینها همه کار دیگری است و سخنی دیگر و در غیر راه این سرآغاز است».
17 علی باقرزاده (بقا) شاعر قطعهسرا، برای قدسی چنین مینویسد: «در حدود سال ۱۳۲۵ با عدهای از شاعران خراسان تصمیم گرفت انجمن ادبی فردوسی را تشکیل دهد که هر هفته برگزار میشد.