چکیده:
طرفداران مدلهای انتزاعی تکامل بر این باورند که مدل واحدی در تغییر تکاملی پدیدههای گوناگون، چه در سطوح مختلف انتخاب در زیستشناسی و چه در پدیدههای تکاملی مطرح در حوزههای دیگر، در کار است. اگر چنین مدلهایی در عمل بتوانند بر پدیدههایی که نوعا تکاملی دانسته میشوند منطبق شوند یا تقریب خوبی از آنها باشند، آنگاه توانستهاند طیف گوناگونی از پدیدهها را تبیین کرده و احتمالا در پیشبینی برخی پدیدهها ایفای نقش کنند. اما بر این مدلها انتقادات مهمی وارد شده است. مهمترین انتقاد هم، عدم کفایت تجربی این مدلها است که به درجات مختلف در آنها نشان داده شده است. اما برخی در انتقاد از این مدلها تا آنجا پیش رفتهاند که تلاش برای به دست دادن مدل انتزاعی تکامل را یکسره بیهوده و ناموجه دانستهاند. در این مقاله، با بررسی اجمالی سه گونه مدل انتزاعی تکامل تلاش میشود تا نشان داده شود که هرچند ممکن است مدلهای موجود مبتلا به عدم کفایت تجربی باشند، کل پروژه ارایه مدل واحد تکاملی قابل دفاع است. برای نشان دادن این مطلب، تکامل فرهنگی به عنوان یکی از دستاوردهای توجه به مدل انتزاعی تکامل، به عنوان مورد مطالعاتی بررسی میشود.
خلاصه ماشینی:
اما برخي از منتقدان از اين هم فراتر رفته و از همين جا نتيجه گرفته اند که نبايد در پي به دست دادن مدلي واحد براي مصاديق تکامل در حوزه هاي مختلف بود و تجربه نشان داده که چنين تلاشي بينتيجه است .
در اين مقاله ، تلاش کرده ام تا با نگاهي به سه دسته از مدل هاي تکاملي و بررسي برخي انتقادهاي وارد بر آنها نشان دهم که هرچند اين مدل ها در تحقق کارکردي که از آنها توقع ميرود کاستيهايي دارند، و به طور خاص ، انتقاد عدم کفايت تجربي تا حدي بر آنها وارد است ، اما اساسا تلاش براي ارايۀ چنين مدل هايي موجه و قابل دفاع است .
با توجه به اين مطلب ، طرفداران داروين گرايي تعميم يافته تأکيد ميکنند که مدل ايشان صرفا يک استعاره از زيست شناسي براي توصيف پديده هاي حوزه هاي غيرزيست شناختي يا تشبيهي ٢ ميان آنها نيست (همان ، ص ۵٧٩‐۵٨١؛ هاجسن و کنودسن ، ٢٠١٠، ص ٢٢).
اما در اين مدل ظاهرا دو مسأله بيپاسخ مانده اند: (١) چگونه راه حل هاي انطباق پذير که به صورت اطلاعات در همانندسازها ذخيره شده اند، در برهم کنش گرها ظاهر ميشوند و در تعامل آنها با محيط ، موجب افزايش يا کاهش تناسب آنها (نسبت به ديگر برهم کنش گرها) ميشوند؟ (٢) چگونه خودتکثيري همانندسازها موجب تکثير برهم کنش گرها ميشود؟ هر دو پرسش به رابطۀ همانندسازها و برهم کنش گرها مربوط ميشوند، و نميتوان گفت بر سر پاسخ به آنها در طرفداران داروين گرايي تعميم يافته توافقي باشد.
Darwin's conjecture: The search for general principles of social and economic evolution.