چکیده:
انسانشناسی از مهمترین مباحث جهانبینی است. انسانکامل واسطه بین حق و خلق بوده و شناسای جهان، خدا و خود است. نظریه انسانکامل از اصلیترین مباحث عرفانی است. هرچند محققان پیدایی این نظریه را به دوران قبل از ابنعربی مربوط دانستهاند، اما وی آن را همچون سایر موضوعهای عرفان نظری تدوین کرد. امام صادق(ع) شناخت ذات الاهی را میسر ندانسته، معرفت الاهی را از طریق اسمای خداوند ممکن میداند. از نظر ایشان، انسانکامل، که حضرت محمّد (ص) و اولیای محمدیین هستند، جامع اسمای الاهیاند و خلقت جهان نیز به آنها اختصاص دارد. انسانکامل نزد ایشان صاحب مقام ولایت، و خلیفه خداوند بر روی زمین است. انسانکامل محل مشیت الاهی و حائز مقام انشاء و حجّت است. زمین هرگز از حجّت و ولی الاهی خالی نیست. روش بررسی مقاله تحلیل محتوا است.
Anthropology is amongst most important issues in any worldview. A perfect Man is a medium between creator and creatures and a symbol representing universe, God and self. The theory of perfect Man is amongst is a fundamental issue in Gnosticism. Though some researcher believes that this theory had come on the scene before ibn-Arabi, he was the first one who developed this theory similar to other subjects of theoretical Gnosticism. Imam Sadiq (a) believes in the impossibility of recognizing divine nature and states that God can only be known through its divine attributes. He also believes that the holy prophet and his household encompass all divine attribute and they are unique in universe in their creation. According him, a perfect human enjoys the right of authority and is the successor of God on the earth. In addition, a perfect human is the medium of divine will, enjoys the position of decree and decisive reason from the side of God. This article has employed the method of content analysis.
خلاصه ماشینی:
عن الصادق ع إن الله تبارک و تعالی علم آدم ع أسماء حجج الله کلها ثم عرضهم و هم أرواح علی الملائکۀ «فقال أنبئونی بأسماء هؤلاء إن کنتم صادقین » أنکم أحق بالخلافۀ فی الأرض لتسبیحکم و تقدیسکم من آدم قالوا سبحانک لا علم لنا إلا ما علمتنا إنک أنت العلیم الحکیم » قال الله تبارک و تعالی «یا آدم أنبئهم بأسمائهم فلما أنبأهم بأسمائهم وقفوا علی عظیم منزلتهم » عند الله تعالی ذکره فعلموا أنهم أحق بأن یکونوا خلفاء الله فی أرضه و حججه علی بریته ثم غیبهم عن أبصارهم واستعبدهم بولایتهم و محبتهم و قال لهم «ألم أقل لکم إنی أعلم غیب السماوات والأرض و أعلم ما تبدون و ما کنتم تکتمون »؛ از صادق ع روایت شده است : خداوند تبارک و تعالی به آدم همه اسمای حجت های الاهی را آموخت ؛ سپس آنان را در حالی که به صورت روح بودند، بر ملائکه عرضه داشت و سپس فرمود: «از اسمای اینها مرا خبر دهید اگر راست می گویید؟ آیا شما شایسته تر از آدم به خلافت در زمین هستید، به واسطه تسبیح و تقدیسی که می کنید؟».